Χειρουργική ήπατος – χοληφόρων: Οι νέες τεχνικές αντιμετώπισης

Οι ραγδαίες εξελίξεις στον τομέα της χειρουργικής ήπατος και χοληφόρων έχουν αυξήσει τα ποσοστά επιτυχίας σε επεμβάσεις που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν καρκίνους του ήπατος. Μάλιστα, κάποιες επεμβάσεις θεωρούνται πλέον «ρουτίνα». Ποιες είναι, όμως, αυτές οι τεχνικές και ποια τα αποτελέσματά τους;

Γράφει ο
Γιώργος Τζίμας
Χειρουργός ήπατος,
Διευθυντής Τμήματος Χειρουργικής
Ήπατος – Χοληφόρων ΥΓΕΙΑ

Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι λόγω της αυξημένης συχνότητας των καρκίνων του παχέος εντέρου, αλλά και της αύξησης της συχνότητας της ηπατίτιδας Β και της ηπατίτιδας C παρατηρείται μεγάλη αύξηση στα πρωτοπαθή και δευτεροπαθή νεοπλάσματα (καρκίνους) του ήπατος. Πράγματι, ο καρκίνος του ήπατος αποτελεί τον τρίτο πιο συχνό καρκίνο στον ανεπτυγμένο κόσμο. Αυτή, μάλιστα, είναι μια τάση που αναμένεται να επιταθεί μέσα στην επόμενη δεκαετία.

Τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχουμε γίνει μάρτυρες σημαντικών εξελίξεων στον τομέα της χειρουργικής ήπατος και χοληφόρων. Αυτές οι εξελίξεις έχουν καθοδηγηθεί από μεγάλες προόδους στον τομέα της φαρμακολογίας και της ογκολογίας, καθώς και από την εφαρμογή τεχνικών που έχουν προέλθει από τις μεταμοσχεύσεις ήπατος, αλλά και από τις ελάχιστα επεμβατικές (λαπαροσκοπικές) τεχνικές. Τέλος, πάρα πολύ σημαντική ώθηση στη χειρουργική ήπατος και χοληφόρων έχουν δώσει και μερικές νέες τεχνολογίες, όπως είναι οι ραδιοσυχνότητες (RFA), τα μικροκύματα (microwave) και το nano-knife.

Επεμβάσεις ρουτίνας
Η εφαρμογή σύγχρονων τεχνικών –αναισθητικών, αλλά και εγχειρητικών – για τις ανοιχτές ηπατεκτομές, μας έχει οδηγήσει στο να θεωρούνται επεμβάσεις ρουτίνας, με χαμηλό ποσοστό επιπλοκών, ταχεία ανάνηψη του ασθενούς από το χειρουργείο και με ένα μέσο χρόνο παραμονής στο νοσοκομείο 4-5 ημερών.

Σ’ αυτές τις τεχνικές περιλαμβάνονται αναισθητικές τεχνικές με χρήση επισκληριδίου καθετήρα αναλγησίας, καθώς και πρωτόκολλα ταχείας ανάρρωσης (fast track protocols), τα οποία οδηγούν σε ταχεία κινητοποίηση του ασθενούς.
Επίσης, η χρήση ραδιοσυχνοτήτων και μικροκυμάτων (RFA και microwave) μας επιτρέπει τη διαδερμική (από του δέρματος) ή και τη διεγχειρητική (μέσα στο χειρουργείο) είτε με ανοιχτό χειρουργείο είτε λαπαροσκοπικά- καταστροφή των καρκινικών όγκων του ήπατος.

Η τεχνική αυτή βασίζεται στην τοποθέτηση μίας ακίδας στο κέντρο του όγκου και αύξηση της θερμοκρασίας στον πυρήνα του όγκου, που οδηγεί σε καταστροφή του, χωρίς να καταστρέφεται το παρακείμενο ήπαρ, με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα.

Σε αυτόν τον τομέα μία πολύ σύγχρονη τεχνολογία, η οποία εφαρμόζεται στο Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ, είναι το nano-knife, μια τεχνική που μας οδηγεί σε πλήρη νέκρωση των όγκων, ακόμα και όταν αυτοί διηθούν αγγεία ή περιβάλλουν μεγάλες αγγειακές δομές όπως είναι η πυλαία φλέβα ή οι ηπατικές φλέβες.

Οι ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές
Τέλος, πολύ μεγάλη ώθηση στη χειρουργική ήπατος και χοληφόρων έχει δώσει η χρήση ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών, τεχνικές οι οποίες εφαρμόζονται από το Τμήμα μας στο Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ.

Αυτές περιλαμβάνουν τις λαπαροσκοπικές, καθώς και τις ρομποτικές τεχνικές. Συγκεκριμένα, σ’ ένα ποσοστό ασθενών μπορούν να επιτευχθούν πλήρως λαπαροσκοπικές ηπατεκτομές ή λαπαροσκοπικά υποβοηθούμενες θερμικές καταστροφές των όγκων με τη χρήση ραδιοσυχνοτήτων ή μικροκυμάτων, χωρίς όμως να παραβιάζεται καμιά ογκολογική αρχή. Το ίδιο μπορεί να επιτευχθεί σ’ ένα ποσοστό ασθενών και με τη χρήση του ρομπότ και της ρομποτικής χειρουργικής.

Όλες οι παραπάνω τεχνικές, συνδυασμένες με προσεκτική προεγχειρητική απεικόνιση (αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία, διεγχειρητικό υπερηχογράφημα), καθώς και με εξατομικευμένη προσέγγιση από την ομάδα ογκολόγων, ακτινολόγων, παθολόγων και χειρουργών ήπατος, μπορεί να προσφέρει στους ασθενείς με κακοήθειες στο ήπαρ και στα χοληφόρα ένα σημαντικό ποσοστό ίασης, που στο Νοσοκομείο μας είναι συγκρίσιμο με τα καλύτερα κέντρα της Βορείου Αμερικής.

Ιούλιος 2016