Σύγχρονες ενδοαγγειακές τεχνικές στην αντιμετώπιση αγγειακών παθήσεων εγκέφαλου και νωτιαίου μυελού

Η Επεμβατική Νευροακτινολογία ή Ενδαγγειακή Νευροχειρουργική αποτελεί μια αναγνωρισμένη εξειδίκευση η οποία επιτρέπει την αντιμετώπιση αγγειακών παθήσεων του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού χρησιμοποιώντας ενδαγγειακές τεχνικές.

Γράφουν οι
Αλέξανδρος Ανδρέου, Νευροχειρουργός,
Διευθυντής Νευροχειρουργικής Κλινικής & Τμήματος Επεμβατικής Νευροακτινολογίας ΥΓΕΙΑ
Ιωάννης Ιωαννίδης, Επεμβατικός Νευροακτινολόγος
Επιμελητής Νευροχειρουργικής Κλινικής & Τμήματος Επεμβατικής Νευροακτινολογίας ΥΓΕΙΑ

Αυτό σημαίνει ότι χρησιμοποιώντας λεπτούς πλαστικούς σωλήνες μέσω του φυσιολογικού αγγειακού δένδρου προσεγγίζουμε το αγγείο (αρτηρία ή φλέβα) που έχει πρόβλημα και το αντιμετωπίζουμε.
Οι εξειδικευμένοι ιατροί χρησιμοποιούν προηγμένες τεχνικές για να διαγνώσουν και να θεραπεύσουν τις ακόλουθες παθήσεις.

Α. Ισχαιμικό Εγκεφαλικό Επεισόδιο

Το ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο οφείλεται την απόφραξη μιας αρτηρίας η οποία τροφοδοτεί με αίμα τον εγκέφαλο με αποτέλεσμα την ανεπανόρθωτη βλάβη τμήματος αυτού. Έχει αποδειχθεί ότι η ταχεία διάνοιξη του αγγείου και η αποκατάσταση της ροής αμβλύνει σημαντικά τα συμπτώματα και βελτιώνει σημαντικά την έκβαση της νόσου.

Η επεμβατική νευροακτινολογία χρησιμοποιεί εξειδικευμένες τεχνικές για την έγκαιρη διάγνωση του ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου και την ταχεία διάνοιξη του αποφραγμένου αγγείου (μηχανική θρομβεκτομή). Οι τεχνικές αυτές πρέπει να εφαρμόζονται το συντομότερο δυνατό για να μεγιστοποιείται το κλινικό αποτέλεσμα. Είναι επομένως σημαντική η έγκαιρη μετάβαση του ασθενούς σε εξειδικευμένο κέντρο. Σε χώρες της Ευρώπης με προηγμένα συστήματα υγείας έχουν αναπτύξει τέτοια κέντρα (stroke center) και η γρήγορη μεταφορά των ασθενών εξασφαλίζεται ακόμα και με εναέρια μέσα.

Β. Εγκεφαλικό Ανεύρυσμα και Υπαραχνοειδής Αιμορραγία

Το εγκεφαλικό ανεύρυσμα είναι μια «φούσκα» με αδύναμο τοίχωμα η οποία αναπτύσσεται συνήθως σε διχασμούς μεγάλων εγκεφαλικών αρτηριών και μπορεί να αυξηθούν σε μέγεθος και να ραγούν. Η ρήξη ενός εγκεφαλικού ανευρύσματος προκαλεί υπαραχνοειδή αιμορραγία, η οποία εντοπίζεται μεταξύ του εγκεφάλου και της αραχνοειδούς μήνιγγας που τον περιβάλλει. Εκδηλώνεται δε συνήθως με αιφνίδια και έντονη κεφαλαλγία, η οποία περιγράφεται από τους ασθενείς ως «ο χειρότερος ξαφνικός πονοκέφαλος που είχα ποτέ». Η υπαραχνοειδής αιμορραγία είναι σοβαρότατη κατάσταση με σημαντική νοσηρότητα και θνητότητα.

Τα εγκεφαλικά ανευρύσματα αντιμετωπίζονται προκειμένου να προληφθεί η υπαραχνοειδής αιμορραγία ή ένα νέο επεισόδιο αυτής. Η αντιμετώπιση τους μπορεί να γίνει είτε χειρουργικά (κρανιοτομία) είτε με ενδαγγειακές τεχνικές. Οι τελευταίες έχουν σαν στόχο το αποκλεισμό της ροής αίματος μέσα στα ανευρύσματα είτε με την τοποθέτηση μικρών μεταλλικών σπειραμάτων μέσα σε αυτά είτε με τοποθέτηση ειδικών ενδοπροθέσεων κατά μήκος του αυχένα τους. Οι τεχνικές αυτές έχουν υψηλή αποτελεσματικότητα και χαμηλό ποσοστό επιπλοκών.

Η χειρουργική αντιμετώπιση των ανευρυσμάτων έχει συγκεκριμένες ενδείξεις και η επιλογή της καταλληλότερης μεθόδου στο τμήμα μας γίνεται με βάση τα μορφολογικά χαρακτηριστικά των ανευρυσμάτων και με γνώμονα την ασφάλεια των ασθενών.

Γ. Αρτηριοφλεβώδης Δυσπλασία Εγκεφάλου και Νωτιαίου Μυελού

Οι αρτηριοφλεβώδεις δυσπλασίες εγκεφάλου αποτελούν ένα ανώμαλο κουβάρι από αγγεία μέσα στον εγκέφαλο τα οποία παρουσιάζουν ταχεία ροή αίματος. Μπορούν να είναι τυχαίο εύρημα σε έλεγχο του εγκεφάλου για άλλη αιτία, να εκδηλωθούν με συνήθη συμπτώματα όπως κεφαλαλγία, ή να προκαλέσουν νευρολογικά συμπτώματα, επιληπτικές κρίσεις ή εγκεφαλική αιμορραγία.

Οι αρτηριοφλεβώδεις δυσπλασίες αντιμετωπίζονται με ενδαγγειακές τεχνικές, στις οποίες πολύ λεπτοί καθετήρες προωθούνται μέσω των φυσιολογικών αγγείων εντός των αγγείων της δυσπλασίας. Τότε εγχύονται ειδικά εμβολικά υλικά (πχ συνθετική κόλλα) και αποκλείεται η δυσπλασία από την κυκλοφορία.

Αντίστοιχες αρτηριοφλεβώδεις δυσπλασίες υπάρχουν και στο νωτιαίο μυελό και αντιμετωπίζονται με παρόμοιες τεχνικές.
Η χρήση χειρουργικών τεχνικών έχει ξεκάθαρες ενδείξεις και στις αρτηριοφλεβωδεις δυσπλασίες του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού και εφαρμόζονται επίσης στο τμήμα μας.

Δ. Μηνιγγικές Αρτηριοφλεβώδεις Επικοινωνίες εγκεφάλου και νωτιαίου μυελού.

Αποτελούν ανώμαλες επικοινωνίες αναμεσά σε αρτηρίες και φλέβες που εντοπίζονται στη μήνιγγα του εγκεφάλου ή του νωτιαίου μυελού. Χρησιμοποιώντας ενδαγγειακές τεχνικές και διάφορα εμβολικά υλικά (συνθετική κόλλα, σπειράματα) διακόπτεται η επικοινωνία, οδηγώντας σε πλήρη ίαση.

Το Τμήμα Νευροχειρουργικής και Παρεμβατικής Νευροακτινολογίας του ΥΓΕΙΑ, προσφέρει εξειδικευμένη αντιμετώπιση όλων των παθήσεων του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού (πχ όγκοι, αιματώματα, αποστήματα, αγγειακές βλάβες, υδροκεφαλία κλπ), που απαιτούν χειρουργική θεραπεία είτε με τη μορφή της ανοικτής κρανιοτομίας-κρανιοανάτρησης είτε με τη μορφή της ενδοαγγειακής χειρουργικής (εμβολισμός).

Αύγουστος, 2017