Οξεία σκωληκοειδίτιδα

Οξεία σκωληκοειδίτιδα είναι η φλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης, ενός τμήματος του παχέος εντέρου με μορφή μικρού κινητού σωληνίσκου, μήκους συνήθως 6-14 cm που κρέμεται από το αρχικό τμήμα του, κοντά στο σημείο που αυτό  συνδέεται με το λεπτό έντερο. Θεωρείται υπολειμματικό όργανο και η τυχόν αφαίρεση του δεν έχει καμία επίπτωση στη μετέπειτα ζωή του ασθενή.

Γράφει ο
Ζερβάκης Χαρίλαος
Χειρουργός, Επιστημ. Συνεργάτης ΥΓΕΙΑ

Αποτελεί τη συχνότερη αιτία της οξείας χειρουργικής κοιλίας. Συγκεκριμένα ένας στους 20 ανθρώπους θα εμφανίσει κάποια στιγμή στη ζωή του οξεία σκωληκοειδίτιδα. Η πάθηση εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες αλλά με μεγαλύτερη συχνότητα στη δεύτερη και τρίτη δεκαετία της ζωής, προσβάλλει δε με την ίδια συχνότητα και τα δύο φύλα.

Η απόφραξη του αυλού του οργάνου είναι η κυρίαρχη αιτία που προκαλεί την οξεία φλεγμονή και συνήθως ευθύνεται κάποιος κοπρόλιθος και σπανιότερα η υπερτροφία του ιδίου λεμφικού ιστού, υπολείμματα από φυτικές ίνες ή σπόροι φρούτων ή ακόμα και εντερικά παράσιτα.

Εκδηλώνεται αρχικά με ήπιο πόνο στη περιοχή γύρω από τον ομφαλό που στη συνέχεια (συνήθως μετά 5-6 ώρες) μετατοπίζεται και εντοπίζεται χαμηλότερα δεξιά, γίνεται επίμονος και πολλές φορές επιδεινώνεται με τις κινήσεις και το βήχα. Η ανορεξία σχεδόν πάντα συνοδεύει τη σκωληκοειδίτιδα ενώ αλλά συμπτώματα  όπως εμετός, ναυτία, διάρροια ή δυσκοιλιότητα δεν είναι σταθερά ευρήματα. Η θερμοκρασία παρουσιάζει συνήθως μικρή αύξηση έως 38 C.  

Η  διάγνωση της σκωληκοειδίτιδας δεν είναι πάντα εύκολη καθώς μια σειρά παθήσεων τόσο χειρουργικού (γαστρεντερίτιδα, εκκολπωματίτιδα, γυναικολογικές παθήσεις) όσο και παθολογικού ενδιαφέροντος (πνευμονία, ουρολοίμωξη) μπορεί να τη μιμηθούν.

Η υποψία της νόσου τίθεται με την κλινική εικόνα, δηλαδή τους χαρακτήρες του πόνου και την εξέταση της κοιλιάς. Από την εργαστηριακή εξέταση συνήθως παρατηρείται ήπια αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων και της CRP. Το υπερηχογράφημα μπορεί να φανεί χρήσιμο σε γυναίκες με κοιλιακό πόνο ώστε να ελεγχθούν τα έσω γεννητικά όργανα και ιδίως οι ωοθήκες. Η αξονική τομογραφία είναι η πλέον αξιόπιστη εξέταση για τη διάγνωση της οξείας σκωληκοειδίτιδας καθώς πρόκειται για εξέταση με μεγάλη ευαισθησία που μπορεί να επιβεβαιώσει τη διάγνωση και να αποτρέψει τη καθυστερημένη έναρξη της θεραπείας.

Η θεραπεία της οξείας σκωληκοειδίτιδας είναι η χειρουργική αφαίρεση της φλεγμαίνουσας απόφυσης. Η σκωληκοειδεκτομή μπορεί να γίνει με την ανοικτή μέθοδο (τομή περίπου 10cm στο δεξιό κάτω μέρος της κοιλιάς) ή με τη λαπαροσκοπική τεχνική.

Τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής τεχνικής είναι η δυνατότητα πλήρους ελέγχου των ενδοκοιλιακών οργάνων, το μικρότερο εγχειρητικό τραύμα, η γρηγορότερη ανάρρωση, ο μικρότερος χρόνος νοσηλείας και οι λιγότερες μετεγχειρητικές επιπλοκές. Η νοσηλεία περιορίζεται σε μία  ή δύο ημέρες και ο ασθενής επανέρχεται σε πλήρη δραστηριότητα σε 5-6 ημέρες.

Αν δεν ακολουθήσει χειρουργική επέμβαση υπάρχει μεγάλος κίνδυνος διαπύησης, διάτρησης του τοιχώματος του εντέρου και έξοδο του περιεχομένου του (κόπρανα) στην κοιλιά οδηγώντας στη πρόκληση περιτονίτιδας, μιας ιδιαιτέρως επικίνδυνης και δυνητικά θανατηφόρας κατάστασης για τον ασθενή.

Φεβρουάριος 2019