Οι νεότερες εξελίξεις της ενδοσκόπησης στην ογκολογία του πεπτικού συστήματος

Γράφει ο
Γεώργιος Καλλιμάνης
Γαστρεντερολόγος, Διευθυντής Γαστρεντερολογικού Τμήματος ΥΓΕΙΑ

Η ενδοσκόπηση χρησιμοποιείται ευρέως για την διάγνωση, σταδιοποίηση και θεραπεία των κακοηθών βλαβών και προκαρκινικών καταστάσεων του γαστρεντερικού συστήματος. Εκτός από την μακροσκοπική εκτίμηση των νεοπλασμάτων, η ενδοσκόπηση παρέχει την δυνατότητα απόκτησης ιστολογικού και κυτταρολογικού υλικού από επιλεγμένες βλάβες του πεπτικού συστήματος με αποτέλεσμα την ακριβή διάγνωση τους. Επιπλέον, η ενδοσκοπική υπερηχοτομογραφία (EUS) συμβάλλει στην διάγνωση και σταδιοποίηση των κακοήθων όγκων.  Στην θεραπεία, η ενδοσκόπηση χρησιμοποιείται για να αφαιρέσει τον πρώιμο καρκίνο με βλεννογονική εκτομή (EMR) και θερμικό καυτηριασμό (ablation). Σαν ανακουφιστική μέθοδος συμβάλλει στην ανακούφιση των καρκινοπαθών κυρίως με την τοποθέτηση ενδοπροθέσεων (stents) για την προσπέλαση στενώσεων και αποφράξεων του εντερικού αυλού ή των χοληφόρων (ERCP). Επίσης, η τοποθέτηση διαδερμικής ενδοσκοπικής γαστροστομίας (PEG) βοηθά στην πληρέστερη διατροφική αντιμετώπιση των ασθενών με αδυναμία σίτισης.

Η απόκτηση ιστολογικού και κυτταρολογικού υλικού από βλάβες πέραν του βλεννογόνου επιτυγχάνεται με την απόκτηση διά μέσω βελόνης υπό την καθοδήγηση των ενδοσκοπικών υπερήχων (EUS FNA & BNA). Αυτές αφορούν τους υποβλεννογόνιους όγκους και επιχώριους λεμφαδένες καθώς και τις κακοήθεις παθήσεις του παγκρέατος.

Οι νεότερες τεχνολογικές εξελίξεις όπως οι τεχνικές της high resolution και της zoom ενδοσκόπησης μας δίνουν την δυνατότητα να εξετάσουμε τις βλάβες από πιο κοντά σε μεγάλη μεγέθυνση με εικόνες υψηλής ευκρίνειας και διακριτικής ικανότητας. Τα χαρακτηριστικά αυτά μαζί με την χρωμοενδοσκόπηση δημιουργούν τις προϋποθέσεις της πρόωρης και έγκυρης διάγνωσης των μικρών και επίπεδων βλαβών ή προκαρκινικών καταστάσεων του γαστρεντερικού σωλήνα. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι η έγκαιρη και ακριβής διάγνωση του οισοφάγου Barrett με δυσπλασία που έχει σαν αποτέλεσμα την εξάλειψη του με την τελευταίως εισαχθείσα ενδοσκοπική τεχνική HALO.

Η ενδοσκοπική θεραπεία στις ογκολογικές παθήσεις είναι  μία πρόσφατη προσθήκη με απεριόριστες δυνατότητες. Ιδιαίτερα η εκτομή πρώιμου γαστρεντερικού καρκίνου με την βλεννογονική εκτομή (EMR) και η αφαίρεση μεγαλύτερης έκτασης επιφανειακού όγκου με την υποβλεννογόνια εκτομή en bloc (ESD) έρχεται να θεραπεύσει ενδοσκοπικά τις παθήσεις χωρίς χειρουργική επέμβαση. Η EMR και η ESD  θεωρούνται οι μέθοδοι εκλογής του πρώιμου γαστρικού και οισοφαγικού καρκίνου. Επίσης με την ESD τεχνική είναι δυνατή και η ενδοσκοπική en bloc αφαίρεση GIST ή άλλων υποβλεννογόνιων κακοηθειών του πεπτικού σωλήνα.

Όλες οι ανωτέρω τεχνικές αναδεικνύουν τις τεράστιες δυνατότητες και την μεγάλη προσφορά της ενδοσκόπησης στις κακοήθεις παθήσεις του γαστρεντερικού που πρέπει να εκτελούνται από όλα τα σύγχρονα ενδοσκοπικά κέντρα.

Το Γαστρεντερολογικό Τμήμα του ΥΓΕΙΑ εφαρμόζει όλες τις ανωτέρω μεθόδους και καλύπτει στο σύνολο τις ανάγκες ενός σύγχρονου ενδοσκοπικού τμήματος.  Ταυτόχρονα, παρακολουθεί συνεχώς και ενσωματώνει όλες τις νεότερες εξελίξεις τόσο στην διαγνωστική και όσο και στην θεραπευτική ενδοσκόπηση.

Οκτώβριος 2018