Νόσος Alzheimer : τι κάνω για το συγγενή μου;

Γράφει η
Κύνθια Κονδύλη
Νευρολόγος,
Επιμελήτρια Τμήματος Νευροεκφυλιστικών Παθήσεων Εγκεφάλου – Ιατρείου Μνήμης ΥΓΕΙΑ

Η νόσος Alzheimer και η άνοια εν γένει,  είναι μια συχνή πάθηση της τρίτης κυρίως ηλικίας. Αποτελεί μείζον πρόβλημα Δημόσιας Υγείας, επηρεάζοντας σημαντικά την υγεία και την ευημερία του πάσχοντος ατόμου και της οικογένειας του.

Σήμερα, υπάρχει η δυνατότητα έγκαιρης διάγνωσης, πολυεπίπεδης παρέμβασης και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης του ασθενούς και των οικείων του, ενώ η κλινική έρευνα προς την εξεύρεση πιο αποτελεσματικής θεραπείας συνεχίζεται δυναμικά.

Όλοι μας καθώς μεγαλώνουμε μαθαίνουμε δυσκολότερα, γινόμαστε πιο αργοί, ξεχνούμε ορισμένες φορές απλές πληροφορίες. Στην άνοια όμως οι νοητικές λειτουργίες του ατόμου εκπίπτουν σταθερά. Οι δυσκολίες της μνήμης γίνονται έκδηλες, η προσωπικότητα μεταβάλλεται και, το κυριότερο, το άτομο δεν είναι πια τόσο αποτελεσματικό όπως πριν. Αρχικά το άτομο ξεχνά πρόσφατα γεγονότα ή συζητήσεις, δυσκολεύεται να ανακαλέσει ονόματα ή να βρει τις κατάλληλες λέξεις, δεν τα καταφέρνει πια τόσο καλά στην οργάνωση των δραστηριοτήτων του.

Τι κάνουμε λοιπόν όταν αντιληφθούμε κάποια τέτοια συμπτώματα στο γονέα, το σύντροφο, το δικό μας άνθρωπο; Αναγνωρίζουμε το πρόβλημα. Παροτρύνουμε το συγγενικό μας πρόσωπο να επισκεφθεί το γιατρό. Το υποστηρίζουμε έμπρακτα, αν είναι δυνατόν το συνοδεύουμε στην επίσκεψη του. Πολλές φορές, οι μαρτυρίες του οικείου περιβάλλοντος είναι πολύ σημαντικές για μια ασφαλή διάγνωση.

Προσφέρουμε τη βοήθεια μας στην καθημερινότητα. Είναι πιθανό να χρειάζεται να υπενθυμίζουμε πράγματα όπως καθημερινές υποχρεώσεις, την τήρηση των ραντεβού η τη λήψη της φαρμακευτικής αγωγής.

Προσπαθούμε να θυμόμαστε ότι το άτομο με άνοια διατηρεί την ανθρώπινη αξιοπρέπεια του, την οποία η  παρέμβαση μας δεν πρέπει να μειώνει. Αντιθέτως, ενθαρρύνουμε τη διατήρηση της αυτονομίας όσο αυτό είναι εφικτό.

Συχνά, κύρια πηγή άγχους και αποθάρρυνσης στην οικογένεια είναι οι αλλαγές της προσωπικότητας και οι διαταραχές συμπεριφοράς. Τα άτομα με άνοια μπορεί να γίνονται απαθή, ευερέθιστα, ανήσυχα η και να εμφανίζουν μείζονα ψυχιατρικά συμπτώματα όπως κατάθλιψη η παραλήρημα. Απευθυνόμαστε στο γιατρό, ζητούμε βοήθεια. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι υπεύθυνη για αυτές τις καταστάσεις είναι η νόσος και όχι το άτομο.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα στη νόσο Alzheimer είναι ότι καθώς αυτή εξελίσσεται, ο ασθενής εμφανίζει ολοένα αυξανόμενες δυσκολίες στην καθημερινότητα του. Η λειτουργικότητα εκπίπτει και το άτομο γίνεται όλο και πιο εξαρτημένο. Προνοούμε και φροντίζουμε ώστε το περιβάλλον να παραμένει ασφαλές και οι συνθήκες ζωής να προσαρμόζονται στις αλλαγές που συμβαίνουν. Για παράδειγμα, σε αρχικά στάδια μπορεί απλώς να απαιτείται να εξασφαλιστούν τρόποι μετακίνησης ώστε να μην οδηγεί ο ασθενής. Αργότερα μπορεί να απαιτηθεί η διαρκής παρουσία φροντιστή.

Και κάτι εξαιρετικά σημαντικό: ζητάμε υποστήριξη από τους γύρω μας, αναζητούμε βοήθεια από επαγγελματίες υγείας. Εξασφαλίζουμε ποιοτικό, ευχάριστο χρόνο για εμάς τους ίδιους. Το φορτίο της φροντίδας, πρακτικό, συναισθηματικό και υπαρξιακό, είναι μεγάλο. Προκειμένου να παραμείνουμε υγιείς και ικανοί να προσφέρουμε, φροντίζουμε και εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας.

Ιανουάριος 2019