Μύτη, παραρρίνια και βάση κρανίου: Ασφαλείς και ριζικές λύσεις με την ενδοσκοπική χειρουργική

Η μύτη, τα παραρρίνια και η βάση του κρανίου είναι από τις πιο πολύπλοκες ανατομικά περιοχές του σώματος, γι’ αυτό και οι παθήσεις τους αποτελούσαν πάντοτε πρόκληση για τους χειρουργούς. Τα τελευταία χρόνια η χρήση των ενδοσκοπίων έχει προκαλέσει πραγματική επανάσταση στην προσέγγισή τους. Σε ποιες περιπτώσεις, όμως, και με τι αποτελέσματα;

Γράφει ο
Χρίστος Γεωργάλας
DLO, MRCS, FRSC (ORL-HNS)
Αν. Καθηγητής Παν/μίου Άμστερνταμ 
Υπεύθυνος Τμήματος Ενδοσκοπικής Χειρουργικής Παραρρινίων και Βάσης Κρανίου
Αναπλ. Διευθυντής  

Κλινικής Κεφαλής & Τραχήλου ΥΓΕΙΑ

Πλέον, η χρήση της ενδοσκοπικής χειρουργικής για την αντιμετώπιση φλεγμονωδών παθήσεων της μύτης και των παραρρινίων (ιγμορίτιδες, παραρινοκολπίτιδες) είναι το standard of care. Το ενδοσκόπιο δε βοηθά απλώς να αποφευχθούν οι τομές – το σημαντικότερο είναι ότι η λειτουργική ενδοσκοπική χειρουργική σέβεται τη λειτουργία τη παραρρινίων, διατηρώντας ανοιχτές τις φυσικές διόδους παροχέτευσης, βοηθώντας έτσι να αποφευχθούν επιπλοκές και υποτροπές.

Ωστόσο, η χρήση των ενδοσκοπίων δεν περιορίζεται στις φλεγμονώδεις νόσους. Μπορούν -και πρέπει- να χρησιμοποιούνται και για καλοήθεις όγκους της περιοχής, όπως οστεώματα, ανεστραμμένα θηλώματα, πολύποδες και αντροχοανοπολύποδες, καθώς και -σε πεπειραμένα χέρια- για κακοήθεις όγκους της μύτης, των παραρρινίων, της βάσης του κρανίου και του οφθαλμικού κόγχου.
 
Η ενδοσκοπική ρινονευροχειρουργική είναι ένας τρόπος χειρουργικής θεραπείας για επιλεγμένους ασθενείς (παιδιά και ενήλικες). Ενώ οι περισσότεροι όγκοι της υπόφυσης παραδοσιακά αφαιρούνται διαρρινικά με τη χρήση ενδοσκοπίου, στην ενδοσκοπική ρινονευροχειρουργική, αυτή η πρόσβαση χρησιμοποιείται σε συνεργασία με νευροχειρουργό και για άλλους όγκους της βάσης του κρανίου και του εγκεφάλου. Κατά τα τελευταία δέκα χρόνια αυτή η πρόσβαση έχει εξελιχθεί σε ένα ασφαλές και αξιόπιστο σύνολο χειρουργικών τεχνικών. Επειδή στην ενδοσκοπική ρινονευροχειρουργική οι εγχειρητικοί χειρισμοί του εγκεφάλου και των ζωτικών νευρικών δομών (π.χ. κρανιακά νεύρα) είναι ελάχιστοι, η έκβαση των ασθενών είναι ιδιαίτερα καλή. Η βελτιωμένη με το ενδοσκόπιο εικόνα βοηθά στην πλήρη αφαίρεση των όγκων, ενώ η απουσία ουλών καθιστά την πρόσβαση αυτή πιο ελκυστική από πλευράς αισθητικής.

Για ασθενείς με ορισμένους όγκους μέσης γραμμής (π.χ. χόρδωμα, μηνιγγίωμα, κρανιοφαρυγγίωμα), για ασθενείς με κακοήθεις όγκους (αδενοκαρκινώματα, νευροβλαστώματα, καρκινώματα) η ενδοσκοπική χειρουργική μειώνει σημαντικά τη νοσηρότητα. Αν και είναι μια μορφή ελάχιστα επεμβατικής χειρουργικής, παραμένει χειρουργική βάσης κρανίου, με όλη τη συνεπαγόμενη πολυπλοκότητα.
 
Στο Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ δημιουργήθηκε πρόσφατα το  πρώτο στην Ελλάδα ολοκληρωμένο Τμήμα Ενδοσκοπικής Χειρουργικής Παραρρινίων και Βάσης Κρανίου, το οποίο εντάσσεται στην Κλινική Κεφαλής και Τραχήλου του ΥΓΕΙΑ και επικεντρώνεται στη διάγνωση και θεραπεία -συντηρητική και χειρουργική- των ρινολογικών παθήσεων όλων των ηλικιών, συμπεριλαμβανομένων, της γενικής ρινολογίας, ενδοσκοπικής χειρουργικής βάσης του κρανίου, ρινοπλαστικής και αλλεργικών καταστάσεων, ενώ περιλαμβάνει και την ενδοσκοπική ρινο- νευροχειρουργική, μια νέα χειρουργική προσέγγιση για επιλεγμένους ασθενείς (ενήλικες και παιδιά).

Το Τμήμα εγκαινιάστηκε με τη διενέργεια των πρώτων ενδοσκοπικών επεμβάσεων για αφαίρεση τριών αδενωμάτων υπόφυσης και πλήρη ενδοσκοπική αφαίρεση δύο νεανικών αγγειακών ρινοϊνωμάτων (αιματηρών όγκων που εμφανίζονται σε  έφηβους). Οι επεμβάσεις ήταν επιτυχείς και οι ασθενείς εξήλθαν του νοσοκομείου μετά από λίγα 24ωρα.

Δεκέμβριος 2015