Μύθοι και αλήθειες για τον καρκίνο

Γράφει η
Φλώρα Σταυρίδη MD, MSc, MRCP,
Ογκολόγος Παθολόγος , Συνεργάτης Νοσοκομείων Υγεία – Μητέρα

To άκουσμα και μόνο της λέξης “καρκίνος” φέρνει στο μυαλό -ασθενών και μη- πολλούς καλά εδραιωμένους μύθους σχετικά με τη νόσο, οι περισσότεροι από τους οποίους χάρη στην καλύτερη γνώση μας για τον καρκίνο και την πρόοδο της επιστήμης ανήκουν πια στο παρελθόν.

Με τη θεραπεία για τον καρκίνο θα χάσω τα μαλλιά μου.

ΜΥΘΟΣ. Είναι ένα ζήτημα που απασχολεί πολύ τους ογκολογικούς ασθενείς – ιδίως τις γυναίκες. Παλαιότερες έρευνες έχουν δείξει ότι ένα ποσοστό που πλησιάζει το 10% αρνούνται τη χημειοθεραπεία λόγω του φόβου ότι θα χάσουν τα μαλλιά τους. Ωστόσο, δεν προκαλούν όλα τα χημειοθεραπευτικά σχήματα απώλεια μαλλιών. Πολλές από τις θεραπείες που έχουμε σήμερα στη διάθεσή μας και χρησιμοποιούμε ευρέως, όπως η ανοσοθεραπεία και οι στοχευμένες θεραπείες, δεν προκαλούν αλωπεκία.

Καρκίνος σημαίνει θάνατος.

ΜΥΘΟΣ. Με τις ραγδαίες εξελίξεις που έχουν επέλθει τα τελευταία χρόνια στη θεραπεία του καρκίνου, η νόσος δεν ισοδυναμεί πια με θανατική καταδίκη.Σήμερα, οι ογκολόγοι έχουμε στα χέρια μας νέες, αποτελεσματικές θεραπευτικές επιλογές, που ακόμη και στις περιπτώσεις που δεν θεραπεύουμε εντελώς τον καρκίνο, παρατείνουμε σημαντικά την επιβίωση των ασθενών, εξασφαλίζοντάς τους ικανοποιητική ποιότητα ζωής.Σίγουρα κάθε καρκίνος και κάθε ασθενής είναι διαφορετικός, ωστόσο σήμερα 1 στους 2 ασθενείς με καρκίνο ζουν δέκα χρόνια ή και περισσότερα. Κάποια συγκεκριμένα είδη καρκίνου μάλιστα, έχουν ακόμη μεγαλύτερα προσδόκιμα επιβίωσης, ιδίως αν διαγνωστούν εγκαίρως.

Οι απεικονιστικές εξετάσεις προκαλούν καρκίνο.

ΜΥΘΟΣ. Οι αξονικές και οι ακτινογραφίες εκθέτουν μεν τον ασθενή σε ακτινοβολία, η δόση αυτή της ακτινοβολίας είναι μικρή, πολύ μικρότερη από αυτήν που δεχόμαστε σε ετήσια βάση από το περιβάλλον μας. Το να αρνείται κάποιος να κάνει μια απεικονιστική εξέταση, φοβούμενος την ακτινοβολία, ενδεχομένως θα του στερήσει κρίσιμες πληροφορίες για τη διάγνωσή του, που μπορεί να του σώζουν τη ζωή.

Οι θεραπευτικές επιλογές είναι μόλις τρεις: χειρουργείο, χημειοθεραπεία, ακτινοβολία.

ΜΥΘΟΣ. Σήμερα, γνωρίζουμε πλέον, ότι υπάρχουν εκατοντάδες τύποι καρκίνου. Καθένας από αυτούς έχει μια μοναδική μοριακή υπογραφή και διαφορετική κλινική έκφραση. Γι’ αυτό και στη θεραπεία έχουν πια ανοίξει νέοι ορίζοντες με νέες, καινοτόμες, ελπιδοφόρες θεραπείες: στοχευμένα φάρμακα, που σκοτώνουν επιλεκτικά τα καρκινικά κύτταρα, χωρίς να βλάπτουν τα υπόλοιπα κύτταρα του οργανισμού και την ανοσοθεραπεία που «χρησιμοποιεί» το ανοσοποιητικό σύστημα για να καταπολεμήσει τον καρκίνο. Το τοπίο συμπληρώνουν η Ακτινοχειρουργική γ-knife, όπου υψηλή δόση ακτινοβολίας χορηγείται με πολύ μεγάλη ακρίβεια στον όγκο ή στις εστιακές βλάβες, αφήνοντας άθικτο τον περιβάλλοντα ιστό, αλλά και το  Novo TTF,  μια συσκευή που χρησιμοποιεί ηλεκτρισμό για να διακόψει τη διαίρεση (και άρα τον πολλαπλασιασμό) των καρκινικών κυττάρων.

Έχουν βρει το φάρμακο για τον καρκίνο, αλλά δεν το λένε.

ΜΥΘΟΣ. Σήμερα, οι πρόοδοι στη θεραπεία του καρκίνου είναι τόσο μεγάλες, που μπορούμε πλέον να πούμε ότι είμαστε πιο κοντά παρά ποτέ στο να νικήσουμε τη νόσο.

Οι νέες θεραπευτικές επιλογές όπως η ανοσοθεραπεία μας δίνουν πλέον τη δυνατότητα να χειριστούμε με μεγάλη αποτελεσματικότητα δύσκολες περιπτώσεις καρκίνου: μεταστατικές μορφές της νόσου ακόμη και σε ηλικιωμένους ασθενείς, χαρίζοντας όχι μόνο χρόνια αλλά και ποιότητα ζωής. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι περιπτώσεις που μέχρι πριν από μερικά χρόνια θεωρούσαμε ανίατες, με τις νέες θεραπείες αποκτούν χαρακτήρα χρόνιας νόσου.

H θετική ψυχολογία θα σε βοηθήσει να διαχειριστείς και να ξεπεράσεις τη νόσο.

ΑΛΗΘΕΙΑ. Ο ασθενής με καρκίνο είναι φυσικό να νιώθει λυπημένος, θυμωμένος ή ότι χάνει το κουράγιο του. Ένας καλός υποστηρικτικός μηχανισμός, τόσο στα πρακτικά ζητήματα που προκύπτουν στη διάρκεια του ογκολογικού ταξιδιού, όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο μπορεί να βοηθήσουν σημαντικά στη διαχείριση της νόσου.

Για αυτό και τα τελευταία χρόνια, στο πλαίσιο της ολιστικής προσέγγισης του ογκολογικού ασθενούς προβλέπεται η παρουσία ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας και η παροχή της κατάλληλης ψυχολογικής υποστήριξης.

Σε πολλές περιπτώσεις, όχι μόνο οι ασθενείς, αλλά και οι συγγενείς τους  χρειάζονται στήριξη και έχουν ανάγκη να κατανοήσουν, να εκφράσουν και να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους.

Οκτώβριος 2018