Κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου οσφυϊκής μοίρας

Γράφει ο
Ηλίας Παπαδόπουλος
Ορθοπαιδικός
Διευθυντής Τμήματος Σπονδυλικής Στήλης

Η κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου είναι η πιο συνηθισμένη πάθηση της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης και είναι συχνή αιτία ισχιαλγίας (πόνου στα κάτω άκρα. Δημιουργείται όταν ο εξωτερικός σκληρός δακτύλιος  του δίσκου «σχιστεί» και ο μαλακός πυρήνας από το εσωτερικό του δίσκου «γλιστρήσει» μέσα στον σπονδυλικό σωλήνα και πιέσει κάποιο νεύρο.

Οι περισσότερες κήλες δίσκου προκύπτουν ως αποτέλεσμα απότομου stress, (άρση βάρους ή στροφή και κάμψη της μέσης) αλλά επίσης μπορεί να δημιουργηθούν σταδιακά με το πέρασμα των χρόνων.

Παράγοντες κινδύνου

• Ηλικία (Δισκοπάθεια: εκφύλιση δίσκου λόγω ηλικίας)
• Ο τρόπος ζωής (έλλειψη άσκησης, κάπνισμα, παχυσαρκία.
• Η κακή στάση του σώματος (άρση βάρους με λάθος τρόπο, στροφή μέσης)

Συμπτώματα

• Οξύς ή χρόνιος πόνος στην μέση, ο οποίος χειροτερεύει με την κίνηση, ακόμα και με το βήχα η το φτέρνισμα.
• Μυϊκός σπασμός ή κράμπες στην μέση.
• Ισχιαλγία (πόνος ο οποίος ξεκινάει από τον γλουτό και κατεβαίνει μέχρι την γάμπα ή τα δάχτυλα του ποδιού.
• Αδυναμία του ποδιού ή αδυναμία όλου του κάτω άκρου.

Διάγνωση

Η διάγνωση βασίζεται κυρίως στο ιστορικό του ασθενούς, στην φυσική εξέταση και σε διαγνωστικά tests. Τα διαγνωστικά tests που χρειάζονται κατά κανόνα, είναι η μαγνητική τομογραφία, αν και σε ειδικές περιπτώσεις μπορεί να ενδείκνυται η αξονική τομογραφία.

Θεραπεία

Οι περισσότερες περιπτώσεις κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου δεν θα χρειαστούν χειρουργείο. Ο πόνος που προκαλείται από την κήλη, συνήθως διαρκεί στους περισσότερους ασθενείς για δύο έως τρεις εβδομάδες, όμως σε  περιορισμένο αριθμό ασθενών ο πόνος παρατείνεται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Στα αρχικά στάδια δίνουμε φαρμακευτική αγωγή (αντιφλεγμονώδη, σε συνδυασμό με μυοχαλαρωτικά και σε κάποιες περιπτώσεις και με ναρκωτικά οπιοειδή) και με βάση τα αποτελέσματα αποφασίζουμε αν θα προχωρήσουμε σε χειρουργείο. Η φυσικοθεραπεία είναι επιπρόσθετη βοήθεια, και πρέπει να γίνει άμεσα τις πρώτες μέρες εμφάνισης του πόνου. Πάντως πρέπει να αποφεύγεται η παρατεταμένη παραμονή στο κρεβάτι διότι εκτός του ότι δεν βοηθά στην ανακούφιση από τον πόνο, μπορεί να δημιουργήσει επιπλοκές όπως πχ θρόμβωση. Η σοβαρή αδυναμία στο πόδι όμως, είναι ένδειξη για άμεση χειρουργική επέμβαση προκειμένου να διατηρηθεί η λειτουργία του νεύρου. 

Χειρουργική αντιμετώπιση

Μικροδισκεκτομή

Σκοπός του χειρουργείου είναι να αφαιρέσουμε το κομμάτι του δίσκου το οποίο πιέζει το νεύρο (δισκεκτομή). Η σύγχρονη πρακτική είναι να γίνεται το χειρουργείο αυτό με μικρές τομές με την χρήση μικροσκοπίου (Μικροδισκεκτομή). Το αποτέλεσμα είναι ο ασθενής να επανέρχεται στις δραστηριότητές του πολύ πιο γρήγορα απ’ ότι με τις κλασσικές τομές και να  ελαχιστοποιείται  η απώλεια αίματος.

Η σπονδυλοδεσία δεν χρειάζεται σε περίπτωση κήλης δίσκου που προκαλεί ισχιαλγία. Ενδείκνυται μόνο σε  περιπτώσεις με συνδυασμένη σοβαρή οσφυαλγία και ισχιαλγία ή άλλα προβλήματα.

Διαδερμική δισκεκτομή

Η μέθοδος συνίσταται στην εισαγωγή μιας βελόνας και στην «καταστροφή» του δίσκου και συνεπώς και της κήλης που πιέζει το νεύρο και προκαλεί ισχιαλγία. Η πιο συνηθισμένη είναι η χρήση υπέρηχων (RF), Laser, θερμότητας (IDET) ή και μηχανικών τρόπων αφαίρεσης του δίσκου. Επίσης σήμερα υπάρχει η μέθοδος Discogel κατά την οποία με τη χρήση διαλείμματος αλκοόλης σε μορφή τζελ, συρρικνώνεται ο πυρήνας του δίσκου ώστε να μην πιέζεται πλέον το νεύρο.

Αποκατάσταση

Μετά το χειρουργείο (Μικροδισκεκτομή) οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να σηκωθούν άμεσα. Οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν το ίδιο απόγευμα ή την επόμενη μέρα  να επιστρέψουν στο σπίτι τους. Μετεγχειρητικά, υπάρχει λίγος πόνος στην περιοχή της τομής, ο οποίος ελέγχεται με παυσίπονα. Η επιστροφή στην δουλειά υπολογίζεται περίπου στις 10 μέρες από το χειρουργείο χωρίς περιορισμούς άλλους εκτός από την άρση βάρους, τις στροφές ή τις κάμψεις της μέσης.

Φεβρουάριος 2020