Kαρκίνος θυρεοειδούς – ποιοι παράγοντες σχετίζονται με κίνδυνο ανάπτυξής του;
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι η πιο συχνή μορφή καρκίνου ενδοκρινών αδένων. Η συνηθέστερή του μορφή είναι ο διαφοροποιημένος καρκίνος θυρεοειδούς (DTC, differentiated thyroid cancer) που περιλαμβάνει δύο επιμέρους ιστολογικούς τύπους, τον θηλώδη και τον θυλακιώδη καρκίνο. Υπολογίζεται ότι σε ένα ποσοστό 5 – 8 % των ασθενών με όζους θυρεοειδούς υποκρύπτεται καρκίνος.
Γράφει ο κ. Γεώργιος Σακοράφας
Χειρουργός Θυρεοειδούς – Παραθυρεοειδών
Επιστημονικός Συνεργάτης ΥΓΕΙΑ
Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες κινδύνου (risk factors) που σχετίζονται με αύξηση της πιθανότητας ανάπτυξης καρκίνου θυρεοειδούς. Οι παράγοντες αυτοί μπορεί να διακριθούν σε τροποποιήσιμους και μη τροποποιήσιμους. Στην πρώτη ομάδα ανήκουν οι παράγοντες κινδύνου τους οποίους μπορούμε να «εξουδετερώσουμε», σε αντίθεση με τους μη τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου όπου δεν υπάρχουν περιθώρια πρόληψης (πέραν του περιοδικού ελέγχου των ατόμων που ανήκουν στις λεγόμενες ομάδες υψηλού κινδύνου, όπως είναι για παράδειγμα άτομα που ανήκουν σε οικογένειες με κάποια γενετικά σύνδρομα).
Α.ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΙΜΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
- ΔΙΑΙΤΑ ΧΑΜΗΛΗΣ ΠΕΡΙΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΕ ΙΩΔΙΟ-συνδυάζεται κυρίως με την ανάπτυξη θυλακιώδους, αλλά και θηλώδους καρκίνου θυρεοειδούς (όταν συνδυάζεται με έκθεση σε ραδιενέργεια)
- ΕΚΘΕΣΗ ΣΕ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ, ιδιαίτερα στην παιδική ηλικία (π.χ. ακτινοβολία για ιατρικούς λόγους ή λόγω ατυχημάτων σε πυρηνικά εργοστάσια ή λόγω χρήσης πυρηνικών όπλων). Είναι ενδιαφέρον ότι οι καρκίνοι θυρεοειδούς που αναπτύσσονται μετά από έκθεση σε ακτινοβολία λόγω ακτινοθεραπείας (π.χ. για λεμφώματα, όγκους Wilms, νευροβλάστωμα κλπ.) είναι περισσότερο επιθετικοί σε σύγκριση με τους άλλους καρκίνους θυρεοειδούς.
Β.ΜΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΙΜΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
- ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΦΥΛΟ.
Ο καρκίνος θυρεοειδούς είναι τρεις φορές συχνότερος στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες, στις οποίες συνήθως εμφανίζεται σε μικρότερη ηλικία (40-60 ετών) σε σύγκριση με τους άνδρες (60 – 80). - ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ.
Υπάρχουν κάποια γενετικά σύνδρομα (κληρονομικά μεταδιδόμενα) που συνδυάζονται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου θυρεοειδούς. Στα σύνδρομα αυτά περιλαμβάνονται τα εξής:
- Μυελοειδές καρκίνωμα θυρεοειδούς σε σύνδρομο ΜΕΝ 2 (τύπου α ή β) ή στο οικογενές μυελοειδές καρκίνωμα θυρεοειδούς (FMTC)
- Οικογενής αδενωματώδης πολυποδίαση
- Νόσος Cowden
- Σύμπλεγμα Carney (τύπος 1)
- Οικογενές μη μυελοειδές καρκίνωμα θυροειδούς
Είναι προφανές ότι το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου θυρεοειδούς έχει ιδιαίτερη σημασία. Ο κίνδυνος να υποκρύπτεται καρκίνος σε έναν όζο θυρεοειδούς αυξάνεται σημαντικά όταν υπάρχουν δύο ή περισσότεροι συγγενείς πρώτου βαθμού με διάγνωση θηλώδους/θυλακιώδους καρκίνου θυρεοειδούς ιδιαίτερα όταν η διάγνωση έχει τεθεί σε μικρή ηλικία.
Οκτώβριος 2019