Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος: άλλος ένας τρόπος να σωθεί μια ζωή!

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει θέσει στις προτεραιότητές του την καταπολέμηση της επιδημίας του καπνίσματος, τονίζοντας με κάθε τρόπο ότι, επί της ουσίας, κάθε καπνιστής που διακόπτει αυτή τη συνήθεια σώζει μια ζωή. Στη μάχη αυτή είναι καθοριστικός και ο ρόλος των ιατρών. Ποιους, λοιπόν, και με ποιον τρόπο μπορεί να βοηθήσει σ’ αυτή την προσπάθεια το Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος του ΥΓΕΙΑ;

Γράφουν οι 
Αικατερίνη Οικονόμου 
Πνευμονολόγος ΥΓΕΙΑ
Ελένη Πιπίνη 
Πνευμονολόγος ΥΓΕΙΑ 
Δημήτριος Κυρούσης
Πνευμονολόγος ΥΓΕΙΑ

Κάθε χρόνο, η τελευταία ημέρα του Μαΐου είναι αφιερωμένη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) στη μάχη κατά της επιδημίας του καπνίσματος. Το μήνυμα της παγκόσμιας ημέρας κατά του καπνίσματος για το 2011 αποτυπώθηκε σε μια αφίσα με τίτλο «Τρεις τρόποι να σωθεί μια ζωή». Εκτός από τον πυροσβεστήρα και το σωσίβιο, που εύλογα αποτελούν σωστικά μέσα, αναδύθηκε ένας τρίτος τρόπος: η εφαρμογή των μέτρων που θεσπίστηκαν από το σύμφωνο 172 κρατών τα οποία ανήκουν στον ΠΟΥ για τον έλεγχο της επιδημίας του καπνίσματος. To όνομα του συμφώνου έχει τα αρχικά FCTC (Framework Convention on Tobacco Control).

Τα βασικά μέτρα
Ποια είναι, λοιπόν, τα κυριότερα μέτρα για την αντιμετώπιση του καπνίσματος;
• • • Να μην επηρεάζουν τα συμφέροντα των καπνοβιομηχανιών την πολιτική για τη δημόσια υγεία.
• • • Να αυξηθούν το κόστος και οι φόροι των τσιγάρων έτσι ώστε να μειωθεί η ζήτησή τους.
• • • Να ελεγχθεί το λαθρεμπόριο των τσιγάρων.
• • • Να σταματήσουν η διαφήμιση και η προώθηση προϊόντων καπνού.
• • • Να αναγράφονται λεπτομερώς τα συστατικά των τσιγάρων πάνω στα πακέτα.
• • • Η καλλιέργεια καπνού να αντικατασταθεί με άλλες μορφές καλλιέργειας.
• • • Να απαγορευτεί η πώληση προϊόντων καπνού σε ανηλίκους.
• • • Να υπάρχει προστασία από την έκθεση στον καπνό.
• • • Να γίνεται ενημέρωση για τους κινδύνους του καπνίσματος.
• • • Να προσφέρεται βοήθεια στους καπνιστές για να αντιμετωπίσουν τον εθισμό στον καπνό.
Ενώ τα περισσότερα μέτρα έχουν να κάνουν με κυβερνητικές αποφάσεις, τόσο η ενημέρωση για τους κινδύνους του καπνίσματος όσο και η βοήθεια για τη διακοπή του είναι χρέος των λειτουργών υγείας.

Ποιοι χρειάζονται ιατρική βοήθεια
Είναι αλήθεια ότι οι καπνιστές σε μικρό ποσοστό καταφέρνουν να κόψουν το τσιγάρο μόνοι τους. Ωστόσο, φαίνεται ότι με ιατρική βοήθεια το κάπνισμα κόβεται ευκολότερα. Ποιοι αναζητούν συνήθως βοήθεια για να κόψουν το κάπνισμα;
• • • Όσοι στην προσπάθεια να κόψουν το κάπνισμα αντιμετωπίζουν σοβαρά συμπτώματα στέρησης.
• • • Όσοι είναι πολύ εξαρτημένοι από τη νικοτίνη.
• • • Όσοι υποτροπιάζουν εύκολα, αργά ή γρήγορα, μετά τη διακοπή.
• • • Όσοι έχουν ή είχαν στο παρελθόν συγχρόνως άλλες εξαρτήσεις, όπως π.χ. από το αλκοόλ.
• • • Όσοι έχουν ψυχικές διαταραχές, όπως κατάθλιψη ή αγχώδη νεύρωση.
• • • Όσοι πρέπει να το κόψουν ξαφνικά έπειτα από ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας, αλλά δυσκολεύονται, όπως π.χ. έπειτα από ένα επείγον χειρουργείο, τη διάγνωση καρδιολογικής ή αναπνευστικής νόσου όπως έμφραγμα, πνευμονία κ.λπ.
• • • Όσοι φοβούνται ότι μετά τη διακοπή του καπνίσματος θα πάρουν βάρος.

Πού μπορεί κάποιος να βρει εξειδικευμένη βοήθεια για τη διακοπή του καπνίσματος;
Τα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος δημιουργήθηκαν για να καλύψουν τις ανάγκες όσων χρειάζονται εξειδικευμένη βοήθεια για να κόψουν το κάπνισμα.

Το Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος του ΥΓΕΙΑ, στελεχωμένο από πνευμονολόγους, ψυχίατρο και διατροφολόγους, αντιμετωπίζει κάθε καπνιστή ανάλογα με τις ανάγκες του. Μετά την αρχική συνέντευξη, κατά την οποία λαμβάνονται πλήρες ιστορικό και ιστορικό της καπνιστικής συνήθειας, προσδιορίζεται με ειδικά ερωτηματολόγια πόσο έτοιμος είναι κάποιος να κόψει το κάπνισμα και πόσο εξαρτημένος είναι από τη νικοτίνη. Παρέχεται σε όλους θεραπεία συμπεριφοράς, δηλαδή ο καπνιστής εκπαιδεύεται σε εναλλακτικούς τρόπους αντιμετώπισης της επιθυμίας για κάπνισμα.

Παράλληλα, αποφασίζεται αν ο καπνιστής χρειάζεται πρόσθετη φαρμακευτική αγωγή και, αν ναι, επιλέγεται το κατάλληλο φάρμακο. Ανάλογα με την κάθε περίπτωση κρίνεται η ανάγκη ειδικής ψυχολογικής ή διαιτολογικής υποστήριξης. Ακόμη, υπάρχει δυνατότητα μέτρησης του μονοξειδίου του άνθρακος στην εκπνοή με ειδικό αναλυτή. Αν βρεθεί υψηλή τιμή, ο καπνιστής κινητοποιείται ακόμη περισσότερο να πετύχει τη διακοπή καπνίσματος. Το ίδιο συμβαίνει όταν ελέγχεται η αναπνευστική λειτουργία του καπνιστή με τη σπιρομέτρηση. Όταν φανεί ότι το κάπνισμα ήδη έχει αρχίσει να επηρεάζει τους πνεύμονες, ο καπνιστής έχει ακόμη ένα λόγο να το σταματήσει.

Το Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος μπορεί να το επισκεφθεί κάποιος όσες φορές χρειάζεται. Ωστόσο, υπάρχει πρόγραμμα επανειλημμένων επισκέψεων ειδικά για τους πρώτους τρεις μήνες, διότι έχει βρεθεί ότι η παρακολούθηση ενός εντατικού προγράμματος αυξάνει την πιθανότητα να κόψει κανείς το κάπνισμα. Σε περίπτωση όπου υποτροπιάσει η καπνιστική συνήθεια, νέοι τρόποι προσέγγισης προτείνονται για να καταφέρει ο καπνιστής να κόψει το τσιγάρο οριστικά και να μην το ξαναρχίσει!

Στο Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος θα βρει κάποιος επιστημονική γνώση και συμπαράσταση σε κάθε βήμα της προσπάθειάς του. Ο κάθε καπνιστής αξίζει να προσπαθήσει να σταματήσει το κάπνισμα. Πρόκειται για μια πράξη ελέγχου μιας εξάρτησης, που, όσο δύσκολη και αν φαίνεται, είναι πραγματοποιήσιμη και λυτρωτική. Αρκεί να αποφασίσει κανείς να γυρίσει σελίδα… 

Aύγουστος 2011