Εγκεφαλική φλεβική θρόμβωση: Μια σπάνια, «σιωπηλή» απειλή

Ένας δυνατός και επίμονος πονοκέφαλος μπορεί να θεωρείται κοινό πρόβλημα, όμως σε κάποιες –έστω και πολύ λίγες- περιπτώσεις, μπορεί να υποκρύπτει ένα σοβαρό πρόβλημα, όπως η εγκεφαλική φλεβική θρόμβωση. Τι είναι, όμως, αυτή η ασθένεια, ποια άλλα συμπτώματα έχει και πώς αντιμετωπίζεται;

Γράφει ο
Dr Eris Ranxha
Νευρολόγος, Επιστ. Συνεργάτης ΥΓΕΙΑ Τιράνων

H εγκεφαλική φλεβική θρόμβωση είναι μία από τις πιο απειλητικές νόσους για τη ζωή των ασθενών. H εμφάνισή της είναι 1,5 ανά 100.000 κατοίκους ετησίως. Η νόσος μπορεί να εμφανιστεί σε οξεία, υποξεία ή χρόνια μορφή. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων παρουσιάζεται με ήπια συμπτώματα, που έχει σαν συνέπεια καθυστερημένη ή λανθασμένη διάγνωση.

Μεταξύ των πιο κοινών αιτιών που αυξάνουν τον κίνδυνο για εγκεφαλική φλεβική θρόμβωση είναι οι λοιμώξεις, η εγκυμοσύνη, η περίοδος της λοχείας, η αφυδάτωση, το τραύμα κεφαλής, τα αντισυλληπτικά, οι φλεγμονώδεις παθήσεις, οι αιματολογικές παθήσεις και οι κακοήθεις νόσοι.

Η πιο κοινή κλινική ένδειξη της εγκεφαλικής φλεβικής θρόμβωσης είναι ο πονοκέφαλος, του οποίου η ένταση μπορεί να είναι από μέτρια έως ισχυρή. Περίπου το 90% των περιπτώσεων εμφανίζει μόνο πονοκέφαλο, που μπορεί να είναι διάχυτος ή συσφιγκτικός και έντονος. Σε αυτές τις περιπτώσεις συχνά καθυστερεί η διάγνωση, πράγμα το οποίο οδηγεί σε καθυστερημένη θεραπεία και επιδεινώνει την πρόγνωση.

Συχνά χαρακτηριστικά τα οποία εμφανίζει ένας ασθενής με φλεβική θρόμβωση είναι ακόμα η εγκεφαλοπάθεια και οι σπασμοί. Η παρατεταμένη εμφάνιση οποιουδήποτε από αυτά τα συμπτώματα θα πρέπει να θέσει την υποψία της εγκεφαλικής φλεβικής θρόμβωσης.

Η διάγνωση
Η απεικονιστική εξέταση που επιβεβαιώνει τη διάγνωση είναι η μαγνητική τομογραφία του εγκεφάλου και η φλεβική αγγειογραφία. Η αξονική τομογραφία στην πλειονότητα των περιπτώσεων δίνει φυσιολογικά αποτελέσματα.
Η αξονική τομογραφία με σκιαγραφικό μπορεί να ανιχνεύσει την πάθηση στο 70% των περιπτώσεων. Κατά την πορεία της νόσου μπορεί να εμφανιστεί εγκεφαλική αιμορραγία κι έτσι να συνυπάρχουν ισχαιμικές εστίες με αιμορραγία.
Η εγκεφαλική φλεβική θρόμβωση με αιμορραγικό μετασχηματισμό μπορεί να είναι η μόνη πάθηση κατά την οποία τα πρόσφατα αιμορραγικά επεισόδια μπορούν να αντιμετωπιστούν με αντιπηκτικά φάρμακα.

Αυτή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για έναν νευρολόγο, διότι η ταχεία, ακριβής και έγκαιρη διάγνωση και η θεραπεία εντός των 24 πρώτων ωρών μειώνει τη θνητότητα αυτής της νόσου στο 0,5%.

Σε όλες τις περιπτώσεις όπου υπάρχει υποψία και απεικονιστική επιβεβαίωση θρόμβωσης των κόλπων, θα πρέπει να ξεκινήσει το συντομότερο δυνατό θεραπεία με αντιπηκτικά φάρμακα (ηπαρίνη ή ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους).
Οι εξετάσεις που πρέπει να πραγματοποιηθούν μετά την επιβεβαίωση της διάγνωσης είναι οι: αντιθρομβίνη, πρωτεΐνες C και S, παράγων V του Leiden, αντιπηκτικό λύκου, αντικαρδιολιπίνες, αντισώματα έναντι της αντιβήτα-2 γλυκοπρωτεΐνης και αναζήτηση της μετάλλαξης G20210A της προθρομβίνης.

Η αντιμετώπιση
Η θεραπεία στην οξεία φάση περιλαμβάνει τη θεραπεία των παραγόντων κινδύνου και τη σταθεροποίηση των αιμοδυναμικών και μεταβολικών παραμέτρων.

Η αντιπηκτική αγωγή πρέπει να συνεχιστεί τουλάχιστον για 6 μήνες σε ασθενείς με ιδιοπαθή θρόμβωση και καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής τους σε ασθενείς στους οποίους ανευρίσκονται φλεγμονώδεις ή αιματολογικές παθήσεις ή γονιδιακές μεταλλάξεις. Όλοι οι ασθενείς που πάσχουν από εγκεφαλική φλεβική θρόμβωση πρέπει να λαμβάνουν ασπιρίνη καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής τους.

Στο Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ Τιράνων έχουν νοσηλευτεί περίπου 11 περιπτώσεις με εγκεφαλική φλεβική θρόμβωση και 8 από αυτές παρουσίασαν αιμορραγικές επιπλοκές. Με την άμεση διάγνωση και την κατάλληλη θεραπεία καταφέραμε να έχουμε 0% θνητότητα. Ένας ισχυρός πονοκέφαλος, που επιμένει και δεν έχει κάποιος ξανανιώσει, θα πρέπει να εκτιμάται πάντα, ακόμη και όταν είναι το μόνο σύμπτωμα.

Ιούλιος 2016