Έχετε συχνά ημικρανίες; Τι μπορείτε να κάνετε;

Γράφει ο
Κωνσταντίνος Σπέγγος
Νευρολόγος
Διευθυντής Β’ Νευρολογικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ

Πρέπει να είναι απολύτως σίγουρο ότι ο πονοκέφαλος που ταλαιπωρεί τον ασθενή είναι ημικρανία.

Η ημικρανία αποτελεί μια αρκετά συχνή μορφή κεφαλαλγίας που διακρίνεται από ορισμένα ειδικά κλινικά χαρακτηριστικά. Θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι κάθε πλαγιωμένη στο μισό του κρανίου κεφαλαλγία δεν είναι απαραίτητα ημικρανία. Έτσι πολλές φορές βάσει της εντόπισης του πόνου γίνεται εσφαλμένα η διάγνωση ημικρανίας με συνέπεια οι ασθενείς να λαμβάνουν λάθος θεραπεία. Είναι απαραίτητη λοιπόν η κλινική εκτίμηση κάθε ασθενούς με κεφαλαλγία από νευρολόγο, έτσι ώστε να καθοριστεί με ακρίβεια ο τύπος της κεφαλαλγίας.

Η χρήση φαρμάκων θα πρέπει να γίνεται αυστηρά βάσει των ιατρικών οδηγιών και σε κάθε περίπτωση να αποφεύγεται η κατάχρηση αναλγητικών.

Η αποτελεσματική αντιμετώπιση των ημικρανικών κρίσεων εξαρτάται από την έγκαιρη λήψη της ενδεδειγμένης φαρμακευτικής αγωγής. Ο κίνδυνος υπερβολικής και ανεξέλεγκτης χρήσης αναλγητικών φαρμάκων μπορεί εύκολα να επιβαρύνει την κατάσταση προκαλώντας επιπλέον φαρμακευτικής αιτιολογίας κεφαλαλγία. Για το λόγο αυτό είναι αναγκαία η καταγραφή των λαμβανομένων φαρμάκων και η τακτική νευρολογική παρακολούθηση.

Πρέπει να αποφεύγονται συστηματικά οι παράγοντες που πυροδοτούν κρίσεις ημικρανίας (triggers).

Υπάρχει σειρά ενδογενών και εξωγενών παραγόντων που μπορούν να προκαλέσουν ημικρανία και διαφέρουν μεταξύ των ασθενών. Κάθε άτομο που πάσχει από ημικρανία θα πρέπει αρχικά να καταγράψει λεπτομερώς τους πυροδοτικούς αυτούς παράγοντες και στη συνέχεια να τους αποφεύγει κατά το δυνατόν τροποποιώντας ανάλογα τις συνήθειες και τη δραστηριότητά του.

• Τρόφιμα και ποτά: Τροφές πλούσιες σε τυραμίνη, όπως τα παλαιωμένα τυριά, τα καπνιστά ψάρια και τα παστά κρέατα. Τα σκουρόχρωμα αλκοολούχα ποτά, όπως κόκκινο κρασί, ουίσκι και κονιάκ. Η σοκολάτα, η καφεΐνη, συνθετικές γλυκαντικές ουσίες και τα εσπεριδοειδή αναφέρονται από πολλούς ασθενείς ότι πυροδοτούν την εκδήλωση ημικρανίας.
• Νηστεία και αφυδάτωση: Τα μεγάλα χρονικά διαστήματα μεταξύ των γευμάτων και η ανεπαρκής πρόσληψη υγρών μπορούν να λειτουργήσουν επιβαρυντικά. Για το λόγο αυτό οι ασθενείς δεν θα πρέπει να «ξεχνούν να φάνε ή να πιούν».
• Αυπνία και στρες: Η στέρηση ύπνου, το σωματικό και ψυχικό στρες, πολύ συχνά επιτείνουν τα συμπτώματα. Ένα σταθερό ωράριο ύπνου και η αποφυγή στρεσογόνων καταστάσεων πρέπει να επιδιώκεται σε κάθε περίπτωση.
• Εξωγενείς παράγοντες: Έντονο φως και υψηλής έντασης ήχος καθώς και μεταβολές του καιρού  ενοχοποιούνται συχνά για την εκδήλωση ημικρανικού τύπου κεφαλαλγίας.

Η υψηλής συχνότητας και η χρόνια ημικρανία μπορούν πλέον να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά.

Πέραν των κλασσικών φαρμακευτικών επιλογών που ήταν διαθέσιμες επί πολλά χρόνια έχουν πλέον ενταχθεί στη θεραπευτική φαρέτρα τα μονοκλωνικά αντισώματα έναντι της CGRP ή των υποδοχέων CGRP. Η αποτελεσματικότητα τους σε ό,τι αφορά την ελάττωση των ημερών με ημικρανία ανά μήνα είναι εντυπωσιακή επιφέροντας σημαντική βελτίωση στην ποιότητα ζωής των πασχόντων.

Σεπτέμβριος 2023