Διαβήτης Τύπου 2 – τι συμβαίνει στον οργανισμό μας;

Γράφει η
Ευθυμία Παπαδοπούλου MD, PhD(c)
Παθολόγος, Επιστημ. Συνεργάτης Ζ’ Παθολογική Κλινική ΥΓΕΙΑ

Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια κλινική οντότητα της οποία η επίπτωση και ο επιπολασμός αυξάνονται. Παγκοσμίως, 1 στους 11 ανθρώπους εμφανίζει σακχαρώδη διαβήτη, ενώ υπολογίζεται ότι μέχρι το 2030 η αναλογία αυτή θα έχει αυξηθεί σε 1 στους 10. Ο διαβήτης τύπου 2 αφορά σχεδόν στο 90% των ατόμων με διαβήτη και πολύ συχνά σχετίζεται με την παχυσαρκία.

Η κεντρική (ή κοιλιακή) παχυσαρκία οδηγεί σε αντίσταση στην ινσουλίνη, υπερινσουλιναιμία και διαταραγμένη ανοχή γλυκόζης. Όταν τα β-κύτταρα του παγκρέατος, που φυσιολογικά παράγουν την ινσουλίνη, αρχίσουν να δυσλειτουργούν και να ανεπαρκούν, τότε τα επίπεδα γλυκόζης αυξάνονται πάνω από το φυσιολογικό όριο και εκδηλώνεται ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2.

Τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσει το άτομο με διαβήτη τύπου 2, σχετίζονται κυρίως με τα αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα (υπεργλυκαιμία), και περιλαμβάνουν τα κλασικά συμπτώματα της πολυφαγίας και της πολυδιψίας, ξηροστομία, κνησμό, αυξημένη συχνότητα λοιμώξεων ή μυκητιάσεων.

Ωστόσο, ο διαβήτης τύπου 2 συχνά διαδράμει ασυμπτωματικά για αρκετά χρόνια, καθώς η υπεργλυκαιμία αυξάνεται σταδιακά και μπορεί να μην είναι τόσο σοβαρή ώστε να εκδηλωθούν τα αντίστοιχα συμπτώματα.

Η διάγνωση του διαβήτη τύπου 2, καθώς και των πιο πρώιμων διαταραχών (προδιαβήτης), γίνεται με την εύρεση αυξημένης τιμής γλυκόζης στο αίμα.

Γιατί είναι σημαντική η έγκαιρη διάγνωση του διαβήτη τύπου 2;

Η αντίσταση στην ινσουλίνη, και εν συνεχεία η υπεργλυκαιμία του διαβήτη, οδηγούν σε αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά συμβάματα (καρδιακή προσβολή και αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο) και αν ο διαβήτης δεν προληφθεί ή δεν αντιμετωπιστεί κατάλληλα μπορεί επίσης να προκαλέσει νεφρική νόσο, αμφιβληστροειδοπάθεια με απώλεια όρασης, νευροπάθεια και αγγειοπάθεια των άκρων.

Σε ποιους πρέπει να γίνεται προσυμπτωματικός έλεγχος για διαβήτη τύπου 2;

• Σε όλα τα άτομα άνω των 45 ετών.
• Σε άτομα κάθε ηλικίας που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα και έχουν έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω παράγοντες κινδύνου: συγγενή 1^ου βαθμού με διαβήτη, ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (για τις γυναίκες), καθιστική ζωή.
• Άτομα που έχουν διαγνωστεί με προδιαβήτη πρέπει να ελέγχονται ανά έτος.
• Γυναίκες που έχουν εμφανίσει διαβήτη κύησης πρέπει να ελέγχονται κάθε 3 χρόνια.

Μπορεί ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 να προληφθεί;

Ο σημαντικότερος τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση του διαβήτη τύπου 2 είναι η παχυσαρκία. Η μεταβολή του τρόπου ζωής (lifestyle management) είναι το πρώτο και βασικότερο βήμα για την πρόληψη ή την επιβράδυνση εμφάνισης του διαβήτη τύπου 2. Η διατήρηση κανονικού σωματικού βάρους ή η απώλεια βάρους για υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα, σε συνδυασμό με τακτική άσκηση και ισορροπημένη μεσογειακή διατροφή αποτελούν σημεία κλειδιά. Μάλιστα, με τα νεότερα δεδομένα, άτομα που έχουν ήδη εμφανίσει διαβήτη τύπου 2 μπορούν ακόμα και να “αντιστρέψουν” το διαβήτη ακολουθώντας αυστηρή υγιεινοδιαιτητική αγωγή.

Φεβρουάριος 2019