Δερματοπάθειες: οι πιο… ανεπιθύμητοι καλοκαιρινοί επισκέπτες

Οι μυκητιάσεις, τα εγκαύματα, οι δερματίτιδες είναι μερικές μόνο από τις δερματικές παθήσεις που η εμφάνισή τους ευνοείται τους θερινούς μήνες. Τι πρέπει να γνωρίζουμε γι’ αυτές τις παθήσεις και πώς μπορούμε να προφυλαχθούμε;

Γράφει ο
Δημήτριος Μαλάνος
Δερματολόγος -Αφροδισιολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών 
Επιστ. Υπεύθυνος Δερματολογικού Τμήματος ΥΓΕΙΑ

Το καλοκαίρι μπορεί να προκληθούν ή να αναζωπυρωθούν ορισμένες δερματοπάθειες. Οι πιο συχνές δερματοπάθειες του καλοκαιριού είναι:

Μυκητιάσεις
Η ζέστη, η υγρασία, η έντονη εφίδρωση ευνοούν την εμφάνιση των μυκητιάσεων όπως η ποικιλόχρους πιτυρίαση και οι μυκητιάσεις των ποδιών. Στην ποικιλόχρου πιτυρίαση παρατηρούνται λεπιδώδεις κηλίδες σε διάφορους χρωματισμούς, από άσπρο μέχρι καφέ και ερυθρό. Εντοπίζεται κυρίως στο λαιμό, το θώρακα και την πλάτη. Στη μυκητίαση των ποδιών τα συμπτώματα είναι «σκισίματα» ανάμεσα στα δάκτυλα, απολέπιση (ξεφλούδισμα), κνησμός, δυσοσμία.

Για να αποφύγετε τις μυκητιάσεις, ακολουθήστε τα παρακάτω μέτρα πρόληψης:

• Μην περπατάτε με γυμνά πόδια σε κοινόχρηστους χώρους, στην άμμο ή γύρω από την πισίνα.
• Να μην ξαπλώνετε πάνω στην άμμο ή σε κοινόχρηστη ξαπλώστρα, εάν δεν βάλετε πρώτα μια ψάθα και την πετσέτα σας.
• Χρησιμοποιείτε κατάλληλα παπούτσια που να επιτρέπουν στα πόδια να «αναπνέουν» (δερμάτινα, πέδιλα), να πλένετε και να στεγνώνετε καλά τα πόδια σας, ιδιαίτερα τα σημεία ανάμεσα στα δάχτυλα.
• Εάν ιδρώνετε πάρα πολύ, να συμβουλευθείτε έναν δερματολόγο για τυχόν ειδικές προφυλάξεις ή αγωγή που πρέπει να κάνετε.

Το πολύμορφο εξάνθημα εκ φωτός
Εκδηλώνεται ως κνησμώδες εξάνθημα, αποτελούμενο από κηλίδες, βλατίδες (μικρά κόκκινα σπυράκια), ακόμα και φυσαλίδες στα φωτοεκτεθειμένα μέρη του σώματος. Περιοχές του σώματος που είναι μονίμως εκτεθειμένες (πρόσωπο, τράχηλος) προσβάλλονται λιγότερο συχνά.

Χαρακτηριστικά οι ασθενείς αναφέρουν ότι το εξάνθημα εμφανίζεται μετά τις πρώτες φορές έκθεσης στον ήλιο στην αρχή του καλοκαιριού και έχει την τάση να υποτροπιάζει κάθε χρόνο την ίδια εποχή. Οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν σταδιακή βελτίωση κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, καθώς εκτίθενται περισσότερο στον ήλιο και το δέρμα γίνεται πιο ανθεκτικό. Η χρήση αντηλιακών και η προοδευτική απευαισθητοποίηση με σταδιακά αυξανόμενη έκθεση στον ήλιο είναι χρήσιμα μέτρα για την πρόληψη της εμφάνισης της πάθησης.

Φαρμακευτική φωτοευαισθησία
Πρόκειται για αντίδραση του δέρματος που προκύπτει έπειτα από τοπική ή συστηματική (από το στόμα) χορήγηση μιας φαρμακευτικής ουσίας και έκθεση στο ηλιακό φως. Κλινικά εμφανίζονται ερύθημα, οίδημα, φυσαλίδες.
Φάρμακα που προκαλούν συχνά φωτοευαισθησία είναι αντιβιοτικά (π.χ. τετρακυκλίνες), αντικαταθλιπτικά, αντιυπερτασικά, αντιδιαβητικοί παράγοντες, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη.

Φωτοδερματίτιδες
Οφείλονται στην επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας σε συνδυασμό με την προηγηθείσα τοπική χρήση ουσιών που συχνά περιέχονται σε καλλυντικά και αρώματα. Το δέρμα παρουσιάζει ερυθρότητα, απολέπιση και κνησμό. Για την αποφυγή τέτοιων αντιδράσεων θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στη χρήση καλλυντικών σκευασμάτων πριν από την έκθεση στον ήλιο.

Ηλιακό έγκαυμα
Οι κλινικές εκδηλώσεις του ηλιακού εγκαύματος κυμαίνονται από ήπιο ερύθημα (κοκκίνισμα) έως δημιουργία φυσαλίδων. Τα ηλιακά εγκαύματα αποτελούν σημαντικό παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη καρκίνου του δέρματος και πρόκληση φωτογήρανσης, γι’ αυτό θα πρέπει πάντα να λαμβάνουμε αντιηλιακά μέτρα προφύλαξης.

Άλλα νοσήματα που παρουσιάζουν επιδείνωση με τον ήλιο είναι ο επιχείλιος έρπητας, η ροδόχρους νόσος, ο ερυθηματώδης λύκος. Υπάρχουν, όμως, και ορισμένες δερματοπάθειες, όπως η ψωρίαση, το έκζεμα, η ακμή, όπου η προσεκτική έκθεση στον ήλιο έχει θεραπευτικά αποτελέσματα λόγω της ανοσοκατασταλτικής δράσης της υπεριώδους ακτινοβολίας στη φλεγμονώδη διαδικασία των νοσημάτων αυτών.

Προστατευθείτε από τον ήλιο

Για αποτελεσματική προστασία από τον ήλιο και αποφυγή των δερματοπαθειών που προκαλούνται από την υπεριώδη ακτινοβολία, συνιστάται:

• Να αποφεύγετε την έντονη έκθεση στον ήλιο. Οι υπεριώδεις ακτινοβολίες περνούν ακόμη και τα σύννεφα, γι’ αυτό χρειάζεται προστασία και τις συννεφιασμένες μέρες.
• Χρήση καπέλου με πλατύ γείσο και προστατευτικού ρουχισμού.
• Χρησιμοποιείτε αντιηλιακά με ευρύ φάσμα προστασίας (UVB + UVA) και υψηλό δείκτη προστασίας (SPF >25).
• Τοποθετείτε το αντιηλιακό 30 λεπτά πριν από την έκθεση στον ήλιο. Ξαναβάλτε αντιηλιακό αν μπείτε στη θάλασσα ή ιδρώσετε πολύ.
• Συμβουλευθείτε το γιατρό σας αν λαμβάνετε φάρμακα που αυξάνουν την ευαισθησία του δέρματος στον ήλιο.

Ιούλιος 2015