Από την άλλη πλευρά του χειρουργικού τραπεζιού

Όσες φορές και αν ένας χειρουργός λέει την φράση “μπαίνω χειρουργείο” σχεδόν ποτέ δεν σκέφτεται ότι κάποτε θα μπει στο χειρουργείο για να χειρουργηθεί ο ίδιος και όχι για να χειρουργήσει.

Γράφει ο
Ευάγγελος Χρ. Μπελλώνιας
Πλαστικός Χειρουργός, ΥΓΕΙΑ

Εκείνη λοιπόν την πρώτη φορά που ο χειρουργός θα αφεθεί στα χέρια και το νυστέρι κάποιου άλλου, τότε είναι η στιγμή που οι ρόλοι ξαναμοιράζονται.

Για εμένα η στιγμή αυτή ήρθε στο τέλος Ιανουαρίου.

Στην αρχή βρέθηκα στον ρόλο του υγιή πελάτη που έρχεται για τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο. Ο ετήσιος προληπτικός έλεγχος που έκανα με οδήγησε στο γραφείο της οικογενειακής παθολόγου και φίλης, για αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των εξετάσεων.

Το σκεπτικό βλέμμα της με οδήγησε σε επανάληψη των εξετάσεων και μετά στο εξεταστικό κρεβάτι του ενδοκρινολόγου που όταν με την σειρά του “είδε κάτι” με έστειλε γρήγορα στον φίλο μου για υπέρηχο.

“Κάτι βλέπω” είπε εκείνος και συμφώνησε ότι θα ήταν καλύτερα να παίρναμε ένα δείγμα. Το δείγμα το είδε ο φίλος μου στο μικροσκόπιο. “Ίσως … αλλά δεν μπορεί να είμαστε σίγουροι” είπε εκείνος.

Ο κλοιός άρχισε να κλείνει γύρω μου. Είχα πάρει πλέον επισήμως τον ρόλο του ασθενή. Ήθελα να διαμαρτυρηθώ σε όλους να τους φωνάξω ότι “εγώ ήρθα για ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟ ΕΛΕΓΧΟ ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΑΡΡΩΣΤΟΣ …..εντάξει παραδέχομαι ότι πέρασαν σχεδόν δύο χρόνια από το προηγούμενο check up μου αλλά στο κάτω κάτω της γραφής είμαι πολυάσχολος, έχω συνεχή πίεση χρόνου δεν προλαβαίνω να σπαταλήσω την ημέρα μου …”

Η αγωνία μου μεγάλωνε, το ίδιο και ένας ανεξήγητος θυμός. Οι φίλοι μου ήταν σκεπτικοί και ανήσυχοι. Τότε λοιπόν πήρα την απόφαση. Θα χειρουργηθώ. Δεν μπορούσα να ζήσω άλλο με την αγωνία, διότι οι χιλιάδες δικαιολογίες που έβρισκα για να πετύχω μια αναβολή δεν ήταν αρκετές για να δικαιολογήσουν τον πιθανό κίνδυνο.

Μετά την συνάντηση με τον χειρουργό άκουσα την γυναίκα μου να με ρωτάει “Φοβάσαι”? “Όχι” της είπα. Αλλά ούτε εγώ το εννοούσα και φυσικά ούτε εκείνη με πίστεψε.

Το μυαλό μου προσπαθούσε να αναλύσει τα ιατρικά δεδομένα, την βιβλιογραφία και να ερμηνεύσει τα εργαστηριακά αποτελέσματα.

Σύντομα “άφησα” και τον ρόλο του γιατρού αφού η λογική δεν μπορούσε να επικρατήσει του πανικού και του φόβου. Η λίστα των χειρουργικών επιπλοκών, οι στατιστικές, τα μικρά παιδιά μου, οι υποχρεώσεις μου, οι ασθενείς μου που πρέπει να χειρουργηθούν μεθαύριο, το χαρτοφυλάκιο που είναι στο όνομα μου, τα ιατρικά λάθη, η αποθεραπεία μου …σκέψεις χωρίς τέλος.

Ξυπνάω το πρωί, μπαίνω στο αυτοκίνητο πηγαίνω στο νοσοκομείο. Γίνονται τα διαδικαστικά, αποχαιρετώ την γυναίκα μου, και ξαπλώνω στο φορείο για το χειρουργείο. Κάθε κίνηση μου είναι μηχανική ίσως από … αμηχανία.

Την στιγμή εκείνη όμως ήρθε για μένα η κάθαρση. Αφέθηκα στα χέρια των ειδικών και αισθάνθηκα γαλήνη και ηρεμία. “Κάνω αυτό που πρέπει” είπα στο εαυτό μου και άφησα τον αναισθησιολόγο να με λυτρώσει από τις σκέψεις μου. Ξύπνησα και αφού βεβαιώθηκα ότι όλα πήγαν καλά άφησα τις υπερφυσικές μου ανησυχίες να με ξαναρίξουν σε έναν λυτρωτικό ύπνο.

Την άλλη μέρα βγήκα υγιής πλέον από το νοσοκομείο, αφήνοντας πίσω όχι μόνο τον θυρεοειδή μου, αλλά και μερικές από τις ψευδαισθήσεις του παρελθόντος.

Πήρα μαζί μου τις σιωπηλές υποσχέσεις που έκανα στο εαυτό μου σαν γιατρός, και σαν άνθρωπος επειδή ήταν πλέον χαραγμένες στην ψυχή και στο μυαλό μου.

Συχνά οι ασθενείς χαρακτηρίζονται από γιατρούς, νοσηλευτές και διοικητικούς ως απαιτητικοί, παράλογοι, αγνώμονες και κουραστικοί. Από την άλλη πλευρά οι ασθενείς παραπονούνται ότι οι γιατροί είναι ψυχροί επαγγελματίες και τα νοσοκομεία διοικούνται από αριθμομηχανές.

Δεν θα πω ποιος έχει δίκιο ή άδικο. Το μεγαλύτερο δίκιο από όλους όμως το έχει ο ασθενής.

Η αγωνία του ασθενή όταν βρίσκεται ενώπιον της ασθένειας και του θεραπευτή του είναι ένα από τα κορυφαία συναισθήματα που μπορεί να νιώσει ένας άνθρωπος.

Ο θεραπευτής είναι ένας μικρός θεός στα μάτια του ασθενή που προσδοκεί την λύτρωση από την ασθένεια και τον πόνο. Οι λέξεις, ο τόνος της φωνής ακόμα και η στάση του γιατρού ερμηνεύονται από τον ασθενή. Κάθε τι μπορεί να ταράξει την ευαίσθητη ισορροπία του ασθενή και της οικογένειας του.

Το νοσοκομείο και όσοι δουλεύουμε μέσα σε αυτό υπάρχουμε με σκοπό την παροχή των καλύτερων υπηρεσιών στον ασθενή. Αρχίζοντας από την υπάλληλο που θα φροντίσει για την καθαριότητα του δωματίου, τον τεχνικό που θα φροντίσει για την καλή λειτουργία του ανελκυστήρα μέχρι τον νευροχειρουργό που θα καταβάλλει προσπάθεια να σώσει την ζωή του ασθενή, οφείλουμε όλοι να είμαστε στην διάθεση του δοκιμαζόμενου ασθενή και της οικογένειας του.

Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι η δική μας καθημερινότητα είναι για τον ασθενή μια κατάσταση έκτακτη, συχνά πρωτόγνωρη και ιδιαιτέρως στρεσσογόνα.

Ας οργανωθούμε όσο καλύτερα μπορούμε ώστε να είμαστε σε θέση να παρέχουμε κορυφαίες ιατρικές υπηρεσίες πλαισιωμένες από υψηλού επιπέδου ανθρώπινη επικοινωνία.

Οι ασθενείς μας πρέπει να νοιώθουν σιγουριά ότι στο Υγεία θα λάβουν την καλύτερη φροντίδα. Το χαμόγελο, η ευγένεια, η ειλικρινής έκφραση ενδιαφέροντος, η συνέπεια, η τήρηση των κανόνων και των διαδικασιών καλής πρακτικής, η συνεχής επαγρύπνηση, και η επιστημονική και τεχνολογική επάρκεια είναι τα θεμέλια για την στήριξη των ασθενών μας.

Ας μην αφήσουμε την παρακμιακή κουλτούρα που μας περιβάλλει στην καθημερινή ζωή μας να εισβάλλει στο ΥΓΕΙΑ που όλοι μας δουλέψαμε και δουλεύουμε για να είναι το καλύτερο Νοσοκομείο στην χώρα μας και όχι μόνο.

Μάϊος 2007