Ανεπάρκεια της τριγλώχινας βαλβίδας και η σύγχρονη αντιμετώπισή της

Γράφει ο
Κωνσταντίνος Σταθογιάννης 
Καρδιολόγος, Συνεργάτης Τμήματος Διαδερμικών Βαλβίδων ΥΓΕΙΑ

Η ανεπάρκεια της τριγλώχινας βαλβίδας αναφέρεται στην απώλεια της συναρμογής της βαλβίδας και κατ’ επέκταση την παλινδρόμηση του αίματος προς τα πίσω κατά τη σύσπαση της καρδιάς. Αυτή η προς τα πίσω ροή του αίματος μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη πίεση στη δεξιά πλευρά της καρδιάς και εμφάνιση συμπτωμάτων.

Τα αίτια της ανεπάρκειας

Συνηθέστερα τα αίτια της ανεπάρκειας είναι λειτουργικά, δηλαδή οφείλονται στη διάταση της δεξιάς κοιλίας της καρδιάς, η οποία με τη σειρά της οδηγεί σε αύξηση του ανοίγματος της βαλβίδας και όχι σε κάποιο συγκεκριμένο πρόβλημα της βαλβίδας. Επιπλέον, όσοι έχουν κάποια πάθηση στην αριστερή πλευρά της καρδιάς ή κολπική μαρμαρυγή, δύναται να εμφανίσουν ανεπάρκεια της τριγλώχινας βαλβίδας.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα τείνουν να είναι ήπιας μορφής αρχικά ή και μηδαμινά. Αργότερα, τα συμπτώματα μπορεί να είναι γενικής φύσης όπως αδυναμία, κόπωση ή δυσανεξία στην άσκηση. Επιπλέον, και όσο επιδεινώνεται η ανεπάρκεια της βαλβίδας, πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα είναι η επώδυνη ηπατοσπληνομεγαλία, ο ασκίτης (φούσκωμα στην κοιλιά), έντονο οίδημα στα κάτω άκρα, ενώ μπορεί να παρατηρηθεί και διάταση των φλεβών στο λαιμό.

Διάγνωση της ανεπάρκειας

Κατά τη φυσική εξέταση ακούγεται ένα χαρακτηριστικό φύσημα στην καρδιά, ενώ ο καλύτερος τρόπος διάγνωσης είναι με το υπερηχογράφημα καρδιάς το οποίο δείχνει τη δομή και τη λειτουργία της βαλβίδας, τον βαθμό παλινδρόμησης και το μέγεθος του δεξιού κόλπου και της κοιλίας.

Αντιμετώπιση

Η φαρμακευτική αντιμετώπιση βασίζεται κυρίως στα διουρητικά φάρμακα τα οποία βοηθούν στην έκκριση των υγρών από το σώμα. Συμπληρωματικά, δίνονται φάρμακα για την καρδιακή ανεπάρκεια,  αλλά και για την αντιμετώπιση κάποιας αρρυθμίας (όπως κολπικής μαρμαρυγής).

Η χειρουργική αντιμετώπισή της ενδείκνυται όταν η ανεπάρκεια είναι τουλάχιστον μετρίου βαθμού και ο ασθενής είναι συμπτωματικός. Παρόλα αυτά, οι ασθενείς αυτοί σπάνια υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση επιδιόρθωσης ή αντικατάστασης, διότι ο κίνδυνος της επέμβασης είναι μεγάλος. Πέραν της χειρουργικής αντιμετώπισης, είναι διαθέσιμες και οι διακαθετηριακές θεραπείες, οι οποίες συμπληρώνουν το φάσμα της θεραπείας της ανεπάρκεια της τριγλώχινας.

Διακαθετηριακή επιδιόρθωση

Κατά την επιδιόρθωση, ένας καθετήρας εισάγεται από τη φλέβα του ποδιού και τοποθετούνται ειδικά κλιπ στη βαλβίδα, με σκοπό τη μείωση ή και την εξάλειψη της ανεπάρκειας. Οι ασθενείς μένουν συνήθως 2 ημέρες στο νοσοκομείο και έπειτα εξέρχονται.

Διακαθετηριακή αντικατάσταση

Κατά τη διακαθετηριακή αντικατάσταση της βαλβίδας, ένας καθετήρας εισέρχεται από τη φλέβα του ποδιού και εν συνεχεία τοποθετείται μια προσθετική βιολογική βαλβίδα στη θέση της τριγλώχινας βαλβίδας. Κατά αυτόν τον τρόπο, εξαλείφεται πλήρως στην πλειονότητα των περιπτώσεων η ανεπάρκεια, ενώ οι ασθενείς παραμένουν στο νοσοκομείο 2-3 ημέρες.

Επί του παρόντος, το μόνο εγκεκριμένο σύστημα διακαθετηριακής αντικατάστασης της τριγλώχινας βαλβίδας από τον Αμερικανικό και Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων είναι η βαλβίδα Evoque (Edwards Lifesciences). Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα αποδεικνύουν ότι η μέθοδος είναι ιδιαιτέρως ασφαλής, ενώ βελτιώνονται αισθητά τα συμπτώματα και η ποιότητα ζωής των ασθενών.

Το Τμήμα Διαδερμικών Βαλβίδων του Νοσοκομείου Υγεία, είναι από τα πλέον έμπειρα κέντρα παγκοσμίως στην διακαθετηριακή αντιμετώπιση όλων των βαλβιδοπαθειών. Εισήγαγε με επιτυχία στην Ελλάδα την διακαθετηριακή επιδιόρθωση ανεπάρκειας μιτροειδούς βαλβίδας με το σύστημα MitraClip (Abbott Vascular) από το 2011 και με το σύστημα PASCAL (Edwards Lifesciences) από το 2019.

Είναι το πρώτο κέντρο στην Ελλάδα και από τα πρώτα παγκοσμίως, στο οποίο πραγματοποιήθηκε η διακαθετηριακή αντικατάσταση της τριγλώχινας βαλβίδας με το σύστημα της Evoque (Edwards Lifesciences), καθιστών