Αλλεργίες: Σοβαρή Πάθηση Ή Σύμπτωμα;

Δυστυχώς oι διάφορες εποχές στην Ελλάδα, για πολλά αλλεργικά άτομα είναι ιδιαίτερα βασανιστική, καθώς ευνοεί την έξαρση διαφόρων αλλεργιών…

Γράφει η
Ευθυμία Πολύζου
Αλλεργιολόγος
Επιστημονική Συνεργάτης Υγεία

Αν λοιπόν αυτήν την εποχή αισθάνεστε φαγούρα στα μάτια, τη μύτη και το φάρυγγα, αν ακόμη τα μάτια σας δακρύζουν και κοκκινίζουν, η μύτη μπουκώνει και τρέχει, τότε σας πειράζει δυστυχώς αυτή η εποχή. Αυτό συμβαίνει, καθώς όσοι είναι ευαίσθητοι στη γύρη ορισμένων φυτών, εκδηλώνουν τα συμπτώματα όταν η «ένοχη» γύρη αρχίζει να αυξάνεται στην ατμόσφαιρα.

Συμπτώματα

Η εποχική αλλεργία εμφανίζεται σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά πιο συχνά στα παιδιά και στους ενηλίκους από τα 25 και πάνω. Πιο συχνή είναι η ρινοεπιπεφυκίτιδα ή εποχική αλλεργική ρινίτιδα, ενώ σε ένα μεγάλο ποσοστό συνυπάρχει – ή προϋπάρχει – το άσθμα, με δύσπνοια (δυσκολία στην εισπνοή αλλά και στην εκπνοή), «σφύριγμα» της αναπνοής και βήχα.

Όλα αυτά τα συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται συνεχώς σε κρίσεις με νυχτερινές εξάρσεις. Έτσι, μπορεί να παρατηρηθεί το ιδιαίτερα δυσάρεστο ενός ανήσυχου ύπνου, με δυσκολίες στην αναπνοή, καθώς μπουκώνει η μύτη.
Μπορεί ακόμα να παρατηρηθούν πιο γενικά συμπτώματα, όπως ατονία, κόπωση, κακουχία – με αποτέλεσμα να αισθάνεστε ιδιαίτερα κουρασμένοι χωρίς φανερή αιτία – και, σπανιότερα, δερματικά εξανθήματα.
Η βαρύτητα των συμπτωμάτων είναι ανάλογη με τη συγκέντρωση της γύρης στον αέρα, που επηρεάζεται από τις καιρικές συνθήκες. Ο ξηρός και ζεστός αέρας ευνοεί την παραγωγή και διασπορά των κόκκων της γύρης, όπως και ο άνεμος. Αντίθετα, η βροχή περιορίζει τη γύρη, γιατί την κατευθύνει προς τη γη, με αποτέλεσμα να περιορίζονται τα συμπτώματα. Οι λεπτοί κόκκοι της γύρης που διαχέονται με τον άνεμο, είναι αυτοί που προκαλούν κυρίως την αλλεργία, σε αντίθεση με τους πιο βαρείς, που μεταφέρονται με τα έντομα.

Αντιμετώπιση

Πως όμως μπορούν να αντιμετωπιστούν τα συμπτώματα; Το ιδανικό μέτρο αντιμετώπισης γύρης, που πρακτικά είναι σχεδόν αδύνατο, είναι η αποφυγή της, αλλά ο αλλεργικός μπορεί να παίρνει ορισμένες προφυλάξεις για τον περιορισμό της έκθεσης του στη γύρη, κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας.
Πέρα από αυτό, υπάρχουν ασφαλή και αποτελεσματικά φάρμακα για την προφύλαξη και τη θεραπεία των αλλεργικών συμπτωμάτων.

Η διάγνωση της εποχικής αλλεργικής ρινίτιδας είναι εύκολη, και στις ήπιες περιπτώσεις η θεραπεία με φάρμακα μπορεί να αρχίσει με βάση το τυπικό ατομικό ιστορικό. Ο αλλεργιολογικός όμως έλεγχος επιβάλλεται στους ασθενείς με σοβαρή ή μεγάλης διάρκειας ρινοεπιπεφυκίτιδα και άσθμα.

Οι δερματικές δοκιμασίες είναι ένας εύκολος και ακριβής τρόπος προσδιορισμού της υπεύθυνης γύρης, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να γίνει διάγνωση με τον προσδιορισμό των IgE αντισωμάτων στο αίμα.
Την εποχή που η ανθοφορία αρχίζει, το αλλεργικό άτομο με εποχική αλλεργία, μπορεί, αφού συμβουλευτεί το γιατρό του, να αρχίσει προφυλακτική θεραπεία, με ήπια αντιαλλεργικά φάρμακα. Με την εμφάνιση των συμπτωμάτων, θα πρέπει να χορηγηθούν εγκαίρως δραστικότερα φάρμακα, για την αποφυγή σοβαρών κρίσεων. Μετά το τέλος της εποχής είναι σκόπιμο ο αλλεργικός ασθενής να εξεταστεί από τον ειδικό ιατρό για τον προγραμματισμό μελλοντικής προεποχικής αντιμετώπισης με φάρμακα ή με ειδική ανοσοθεραπεία.

Νέα φάρμακα

Σήμερα υπάρχουν νεότερα αντιισταμινικά φάρμακα, που δεν καταστέλλουν το κεντρικό νευρικό σύστημα δημιουργώντας δυσάρεστα συμπτώματα όπως υπνηλία, όπως η σετιριζίνη, η τερφεναδίνη, η λοραταδίνη και η αστεμιζόλη. Όλα τα σύγχρονα φάρμακα λαμβάνονται μία φορά την ημέρα, ενώ το μπούκωμα μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη χορήγηση τοπικών κορτικοειδών. Αν ο γιατρός σας δώσει τοπική αγωγή για τα ρινικά συμπτώματα, θα πρέπει να προσθέσει και τοπική αγωγή για τα μάτια – που υποφέρουν εξίσου – ενώ σε δύσκολες καταστάσεις μπορεί να προστεθεί και σύντομη θεραπεία με κορτικοειδή από το στόμα.

Τα τελευταία πάντως χρόνια, σύμφωνα με τους ειδικούς, έχει αυξηθεί σημαντικά η συχνότητα των αλλεργικών παθήσεων, ιδίως του βρογχικού άσθματος, γεγονός που, όπως πιστεύουν, οφείλεται στη μόλυνση του περιβάλλοντος. Φαίνεται ακόμη ότι οι ρύποι της ατμόσφαιρας προκαλούν μορφολογικές αλλοιώσεις στους κόκκους της γύρης, αυξάνοντας έτσι την ικανότητα τους για πρόκληση αλλεργίας.

Τα ερεθιστικά αέρια των ρύπων της ατμόσφαιρας, όπως το διοξείδιο του θείου, το μονοξείδιο και το διοξείδιο του αζώτου, το μονοξείδιο του άνθρακα, το όζον, η σκόνη και η αιθάλη διαταράσσουν το φυσιολογικό φραγμό των βλεννογόνων. Έτσι διευκολύνεται η διείσδυση των ουσιών που ευθύνονται για την εκδήλωση αλλεργιών στον οργανισμό, με επακόλουθο την αύξηση της ευαισθητοποίησης προς τα συνηθισμένα αλλεργιογόνα, όπως είναι η γύρη και η σκόνη του σπιτιού. Σημειώνεται πάντως ότι τα υψηλότερα ποσοστά εποχικής αλλεργικής ρινίτιδας συναντώνται στις βιομηχανικές περιοχές των δυτικών χωρών.

Πρέπει να αναφερθεί ο σημαντικός ρόλος που παίζει η κληρονομικότητα στην εκδήλωση αλλεργιών. Αν κανείς από τους δύο γονείς ενός παιδιού δεν είναι αλλεργικός, τότε η πιθανότητα να παρουσιάσει κάποια αλλεργία είναι 17%. Εάν ο ένας γονιός είναι αλλεργικός, τότε η πιθανότητα φτάνει το 30% και αν και οι δύο είναι αλλεργικοί τότε το ποσοστό αυτό εκτινάσσεται στο 50%.

Ιούλιος 2016