Πιθανές παρενέργειες χειρουργείου καταρράκτη & πώς να τις αντιμετωπίσετε

Γράφει ο
Μιχαήλ Χριστοδουλίδης
Χειρουργός Οφθαλμίατρος
Επιστημονικός Συνεργάτης ΥΓΕΙΑ

Η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη είναι μια ασφαλής διαδικασία που βελτιώνει την όραση για την πλειοψηφία των ασθενών. Στα 4 εκατομμύρια ασθενών, ανά έτος που πραγματοποιούν τη χειρουργική επέμβαση καταρράκτη στις ΗΠΑ, οι επιπλοκές που έχουν καταγραφεί είναι ελάχιστες και συναντώνται σπάνια.

Η διαδικασία μετεγχειρητικής αποθεραπείας είναι διαφορετική και ξεχωριστή για τον κάθε έναν άνθρωπο, ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα κοινά ζητήματα που προκύπτουν στην πλειοψηφία των ασθενών μετά τη χειρουργική επέμβαση, κατά το χρονικό διάστημα της αποθεραπείας τους.

Παρακάτω είναι συνήθη προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίσετε μετά από χειρουργική επέμβαση καταρράκτη, γιατί συμβαίνουν και τι πρέπει να κάνετε γι’ αυτά.

Θολή όραση

Είναι πολύ συνηθισμένο να έχουμε θολή ή ασαφή όραση, κυρίως την πρώτη ημέρα και μερικές φορές, ακόμη, και μέρες μετά το χειρουργείο καταρράκτη. Τις περισσότερες φορές, αυτό οφείλεται στο οίδημα και στη φλεγμονή που δημιουργείται στον κερατοειδή ως αποτέλεσμα της χειρουργικής επέμβασης. Οι ασθενείς με πιο εκτενείς και πυκνότερους καταρράκτες είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν εντονότερη φλεγμονή. Αυτοί οι ασθενείς μπορεί να έχουν ομιχλώδη όραση τις πρώτες ημέρες μετά το χειρουργείο.

Τι βοηθά;

Οι αντιφλεγμονώδεις οφθαλμικές σταγόνες που συνταγογραφούνται από τον οφθαλμίατρό σας, θα βοηθήσουν και θα πρέπει να ληφθούν σύμφωνα με τις ιατρικές οδηγίες. Με τη χρήση των σταγόνων αυτών, το οίδημα θα μειωθεί καθώς και η όρασή σας θα βελτιωθεί στις πρώτες κιόλας ημέρες μέχρι και το πέρας της μιας εβδομάδας. Στους ασθενείς με παθήσεις του κερατοειδούς, όπως η δυστροφία Fuchs, μπορεί το οίδημα να διαρκέσει για περισσότερο και από ένα μήνα.

Πότε να καλέσετε το γιατρό;

Εάν το θάμβος και η θολή όραση δεν υποχωρήσει μετά από τη μια εβδομάδα, συμβουλευτείτε τον οφθαλμίατρό σας. Άλλες αιτίες της συνεχιζόμενης θολής όρασης περιλαμβάνουν διαθλαστικές ανωμαλίες, ξηροφθαλμία κλπ.

Ξηροφθαλμία

Μετά από χειρουργική επέμβαση καταρράκτη, σχεδόν όλοι οι ασθενείς βιώνουν κάποιο επίπεδο ξηρασίας στο μάτι. Ένας μικρός αριθμός νεύρων στην επιφάνεια του ματιού σας επηρεάζεται όταν ο χειρουργός σας κάνει τις τομές που είναι απαραίτητες για να αφαιρέσει τον φακό σας. Αυτά τα νεύρα είναι υπαίτια για τη παραγωγή δακρύων με στόχο τη λίπανση του οφθαλμού. Τα συγκεκριμένα νεύρα θα επαναλειτουργήσουν σε περίπου τρεις μήνες, αλλά μέχρι τότε, το μάτι σας μπορεί να μην αντιλαμβάνεται τη ξηρότητα και έτσι να μειώσει την παραγωγή δακρύων. Εάν είχατε ξηροφθαλμία πριν από τη χειρουργική επέμβαση, μπορεί να αντιμετωπίσετε ακόμα περισσότερη ξηρότητα μετεγχειρητικά. Η ξηρότητα στον οφθαλμό είναι πιθανό να προκαλέσει δυσφορία, φωτοευαισθησία και/ή θολή όραση.

Τι βοηθά;

Εάν αντιμετωπίζετε ξηροφθαλμία τότε μπορεί να σας βοηθήσουν τα φυσιολογικά δάκρυα μετά από σύσταση του ιατρού σας. Oι σταγόνες θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μετά από 5 λεπτά οποιασδήποτε χρήσης άλλου οφθαλμικού φαρμάκου.

Πότε να καλέσετε το γιατρό;

Εάν οι σταγόνες αυτές δεν παρέχουν αρκετή ανακούφιση, απευθυνθείτε στον οφθαλμίατρό σας, ο οποίος μπορεί να προτείνει άλλη ιατρική οδηγία.

Δυσφορία/αίσθηση ότι κάτι είναι στο μάτι

Πολλοί άνθρωποι διαμαρτύρονται ότι αισθάνονται σαν να υπάρχει άμμος μέσα στο μάτι ή ότι το μάτι σαν να έχει γρατσουνιστεί μετά από τη χειρουργική επέμβαση. Αυτή είναι μια φυσιολογική αίσθηση που προκαλείται από τη μικρή τομή στο μάτι σας και θα πρέπει η αίσθηση να υποχωρεί μέσα σε μια περίπου εβδομάδα. Εάν έχετε ξηροφθαλμία, η δυσφορία μπορεί να διαρκέσει περισσότερο – μέχρι τρεις μήνες. Μερικοί ασθενείς μετά την επέμβαση ίσως χρειαστούν κάποιο ράμμα το οποίο θα αφαιρεθεί ή θα απορροφηθεί από τον οργανισμό.

Θόλωση οπίσθιου περιφακίου (PCO)

Μερικές φορές η θολή όραση προκαλείται από την PCO, μια αρκετά κοινή κατάσταση που μπορεί να συμβεί εβδομάδες, μήνες ή (πιο συχνά) χρόνια μετά τη χειρουργική επέμβαση καταρράκτη. Η PCO προκαλείται από τα επιθηλιακά κύτταρα του φακού που συγκρατούνται στην κάψουλα μετά τη χειρουργική επέμβαση δίνοντας την αίσθηση σύννεφου στην όραση ή και δυσφορία στο φως. Τα επιθηλιακά κύτταρα μετασχηματίζονται σε μυοϊνοβλάστες δημιουργώντας μια θολερή μεμβράνη.

Τι βοηθά;

Αυτή η κατάσταση μπορεί να αντιμετωπιστεί με μια γρήγορη και ασφαλή διαδικασία λέιζερ που ονομάζεται YAG λέιζερ καψουλοτομή. Ο χειρουργός οφθαλμίατρος θα χρησιμοποιήσει ένα λέιζερ για να κάνει ένα άνοιγμα στη θολή κάψουλα, επιτρέποντας στο φως να περάσει για να γίνει καθαρή η όραση. Η διαδικασία διαρκεί περίπου 3 λεπτά και δεν απαιτεί τομή.

Αίσθηση αντηλιάς, εμφάνιση τόξου φωτός ή άλλων ανεπιθύμητων οπτικών εικόνων

Πολλοί ασθενείς, εμφανίζουν αίσθηση αντηλιάς, τόξα φωτός ή ανεπιθύμητες οπτικές εικόνες, μετά από χειρουργική επέμβαση και το φαινόμενο αυτό ονομάζεται δυσφωτοψία. Εμφανίζονται συχνότερα τη νύχτα ή με ελαφρύ φωτισμό και εμφανίζονται συνήθως όταν έχετε πολυεστιακούς φακούς μετά το χειρουργείο καταρράκτη. Το υπολειπόμενο διαθλαστικό σφάλμα, μπορεί επίσης να προκαλέσει δυσφωτοψία και η συνταγή των σωστών γυαλιών θα είναι εκείνη που θα την αντιμετωπίσει.

Τι βοηθά;

Εάν η δυσφωτοψία επιμένει τότε ο οφθαλμίατρός σας μπορεί να σας συστήσει ειδικές σταγόνες τη νύχτα για να μειώσει τις ανεπιθύμητες εικόνες. Σε πολλούς ασθενείς, η δυσφωτοψία υποχωρεί μόνη της μέσα σε λίγους μήνες.

Πότε να καλέσετε τον γιατρό;

Εάν η δυσφωτοψία εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα μετά από 3 έως 4 μήνες, ο οφθαλμίατρός σας θα προτείνει και άλλες επιλογές θεραπείας.

Ελαφριά Φωτοευαισθησία

Μία μικρή ευαισθησία λόγω της ξηρότητας μετά από τη χειρουργική επέμβαση μπορεί να παραμείνει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα αλλά αν τα μάτια σας είναι πλήρως ξηρά τότε μπορεί να πρόκειται για φλεγμονή.

Τι βοηθά;

Μια σταγόνα στεροειδών που συνταγογραφείται από τον οφθαλμίατρο σας μπορεί να σας βοηθήσει. Μερικές φορές, ίσως χρειαστεί να φοράτε γυαλιά ηλίου για μερικούς μήνες.

Πότε να καλέσετε το γιατρό;

Τα συνεχιζόμενα ξηρά μάτια και η βλεφαρίτιδα μπορούν επίσης να προκαλέσουν μια συνεχή ευαισθησία στο φως. Μερικές φορές υπάρχουν και άλλες αιτίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Η ακραία ευαισθησία στο φως μπορεί να είναι ένα σημάδι μόλυνσης. Εάν το βιώνετε αυτό, καλέστε αμέσως τον οφθαλμίατρό σας.

Ναυτία ή αποπροσανατολισμός

Η παρουσία ναυτίας ή αποπροσανατολισμού πολλές φορές δημιουργείται από τη λήψη αναισθησίας κατά την επέμβαση και μπορεί να επιμένει για μια ή δυο ημέρες.

Τι βοηθά;

Η λήψη πολλών υγρών και η κατανάλωση γεύματος αμέσως αφού φτάσετε στο σπίτι μετά την επέμβαση.

Πότε να καλέσετε το γιατρό;

Η αυξημένη πίεση στο μάτι ή η οφθαλμική υπέρταση μπορεί επίσης να σας προκαλέσει ναυτία ή αποπροσανατολισμό. Τα ειδικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης μπορούν να αυξήσουν προσωρινά την πίεση στο μάτι. Τα άτομα με γλαύκωμα μπορεί να παρουσιάσουν αυξημένη πίεση των ματιών. Ο οφθαλμίατρός σας θα προσφέρει θεραπεία εάν χρειαστεί.

Κόκκινο ή αιματηρό μάτι

Ένα κόκκινο ή αιματηρό μάτι μετά τη χειρουργική επέμβαση είναι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο. Συνήθως, προκαλείται από φλεγμονή και/ή σπασμένο αιμοφόρο αγγείο, γνωστό ως υποεπιπεφυκοτική αιμορραγία (υπόσφαγμα). Αυτό μπορεί να δημιουργήσει ένα τρομακτικά κόκκινο σημάδι στο μάτι, αλλά είναι συνήθως αβλαβές και θεραπεύεται από μόνο του. Το υπόσφαγμα μπορεί να επιμείνει για δυο ή τρεις εβδομάδες.

Πότε να καλέσετε το γιατρό;
Εάν η ερυθρότητα στο μάτι συνοδεύεται από πόνο, ευαισθησία στο φως ή/και αλλαγή στην όραση, δείτε αμέσως τον οφθαλμίατρό σας.

Μυοψίες και φωταψίες

Μπορεί να βλέπετε «μυγάκια» ή μικρές κουκίδες ή γραμμές στο οπτικό σας πεδίο, μετά την αφαίρεση καταρράκτη. Αυτές είναι μικρές πυκνώσεις του υαλοειδούς σώματος (του gel που γεμίζει το μάτι σας). Οι σκιές αυτές, δεν είναι σοβαρές και δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας.

Πότε να καλέσετε το γιατρό;

Αν αντιμετωπίσετε πληθώρα μυοψιών ή αίσθηση ότι αναβοσβήνει το φως ή μια σκιά ή κουρτίνα να εμφανίζεται στο πλάι της όρασής σας, καλέστε τον οφθαλμίατρό σας αμέσως. Αυτά μπορεί είναι σημάδια αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς και πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα.

Η εγχείρηση καταρράκτη θεωρείται μια από τις πιο επιτυχημένες και αξιόπιστες χειρουργικές επεμβάσεις. Η αποκατάσταση της όρασης γίνεται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα και τα αποτελέσματα είναι θεαματικά!

Δεκέμβριος 2022