Συχνές επίκαιρες ερωτήσεις εν μέσω της Πανδημίας COVID-19

Γράφει ο
Κωνσταντίνος Παπανικολάου 
Παθόλογος – Λοιμώξιολογος, Επιστημονικός Συνεργάτης ΥΓΕΙΑ

 

Έχω πυρετό και βήχα, πρέπει να κάνω τεστ για τον κορωνοϊό;

Σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ το διαγνωστικό τεστ συνιστάται μόνο σε ασθενείς με λοίμωξη του αναπνευστικού που ανήκουν στις εξής ομάδες: νοσηλευόμενοι, ένοικοι οικών ευγηρίας ή χρονίως πάσχοντες, άτομα >70 ετών με συννοσηρότητες και επαγγελματίες υγείας. Εντούτοις συνιστάται να  επικοινωνήσετε με τον ιατρό σας για την ανάγκη εξέτασης, καθώς η κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και μπορεί να έχει ιδιαιτερότητες. 

Έχουμε φτάσει στη κορύφωση της Πανδημίας στη χώρα μας;

Η πρόβλεψη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Λοιμώξεων (ECDC) είναι ότι στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε η κορύφωση της επιδημίας (δηλαδή αριθμός νέων κρουσμάτων τις τελευταίες 14 ημέρες = 100 / 100,000 πληθυσμού όπως στη Wuhan, China) θα συμβεί στις αρχές Απριλίου. Σε Ιταλία, Ισλανδία, Λουξεμβούργο η κορύφωση ήρθε νωρίτερα. Στην Ελλάδα η λήψη από νωρίς των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης πιθανότατα μεταθέτει τη κορύφωση και αμβλύνει την επιδημική καμπύλη. Επίσης η ελάττωση των γενομένων διαγνωστικών τεστ επηρεάζει την ακριβή εκτίμηση της κατάστασης. Σε κάθε περίπτωση οι επόμενες 1-2 εβδομάδες θα είναι κρίσιμες και στη χώρα μας.

Έχουν θέση τα τεστ αντισωμάτων;

Όχι, προς το παρόν. Η λοίμωξη COVID-19 συνοδεύεται από την εμφάνιση IgM και IgG αντισώματος: το IgM εμφανίζεται πρώτο και φτάνει τη μέγιστη τιμή του τη δεύτερη εβδομάδα, ενώ το IgG μεγιστοποιείται τη 4^η εβδομάδα από την έναρξη της λοίμωξης. Συνεπώς τα τεστ αντισωμάτων, ακόμα και όταν αξιολογηθούν, βρεθούν αξιόπιστα και εγκριθεί η χρήση τους επίσημα δεν θα χρησιμοποιηθούν για τη διάγνωση συμπτωματικού ασθενή αλλά μάλλον για οροεπιδημιολογική μελέτη του πληθυσμού: ποιος κόλλησε και πότε, ποιος έχει ανοσία και μπορεί να επιστρέψει στην εργασία του, ποιος δεν έχει εκτεθεί στον ιό;

Θα αφήσει ανοσία ο ιός;

Πιθανώς ναι. Όπως είδαμε στη προηγούμενη ερώτηση ο SARS-CoV-2 καταλείπει αντισωματική απόκριση. Αυτά τα αντισώματα, τα οποία μάλιστα παράγονται περισσότερο σε πιο βαριά νοσούντες, είναι πιθανό να αποτελούν προστασία από επαναλοίμωξη από τον ιό ή έστω να συνεισφέρουν σε ηπιότερη νόσο. Η προστασία αυτή (ανοσία) ίσως διαρκεί από λίγους μήνες έως 1 έτος. Για να απαντηθεί εάν ο ιός καταλείπει μόνιμη ανοσία χρειάζεται περαιτέρω μελέτη της πορείας αυτών των αντισωμάτων στο χρόνο.

Θα έχει ο ιός εποχικότητα;

Πιθανώς όχι, αλλά δεν μπορεί να δοθεί οριστική απάντηση. Οι γνωστοί -ως τώρα- κορωνοϊοί, υπεύθυνοι για το κοινό κρυολόγημα είναι εποχικοί, δηλαδή ευνοούνται από το κρύο και τη χαμηλή υγρασία των χειμερινών μηνών. Ο SARS-CoV-2 αντίθετα προσβάλλει ήδη κοινότητες σε χώρες του Νότιου Ημισφαιρίου με υψηλή υγρασία – υψηλές θερμοκρασίες όπως Σιγκαπούρη, Αυστραλία, Νότια Αφρική, ίσως όμως με μειωμένη μεταδοτικότητα.

Υπάρχει θεραπεία;

Σαφώς τεκμηριωμένη και δοκιμασμένη σε μελέτες θεραπεία δεν υπάρχει προς το παρόν. Ευρέως διαθέσιμα φάρμακα όπως η χλωροκίνη και η αζιθρομυκίνη, που χορηγούνται για άλλες ενδείξεις, βρέθηκε ότι έχουν δράση έναντι του κορωνοϊού. Καθαρά αντιϊικά φάρμακα όπως το Remdesivir δοκιμάζονται στη λοίμωξη COVID-19. Στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας χορηγείται συνδυασμός φαρμάκων με δράση στον ιό, αλλά και φάρμακα που τροποποιούν την αντίδραση του ασθενή έναντι του ιού (μονοκλωνικά αντισώματα, κορτικοειδή). Ο ΕΟΔΥ, στις τελευταίες οδηγίες του, συστήνει την αγωγή από του στόματος σε επιβεβαιωμένα περιστατικά  COVID-19 που δεν χρήζουν νοσηλείας – βρίσκονται στο σπίτι αλλά πάσχουν από υποκείμενα νοσήματα. Οι ασθενείς αυτοί είναι σκόπιμο να συμβουλεύονται τον ιατρό τους για την ασφάλεια – αποτελεσματικότητα κάθε φαρμάκου και να απευθύνονται στα νοσοκομεία αναφοράς για νοσηλεία επί επιδείνωσης της κλινικής εικόνας τους (εμμένων πυρετός, δύσπνοια και θωρακικό προκάρδιο άλγος είναι τα κύρια συμπτώματα που θα πρέπει να σας ανησυχήσουν).

Μάρτιος 2020