Γιατί μερικές φορές το άσθμα είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί;

Γράφει ο
Ελένη Κόκκοτου MD, MSc
Πνευμονολόγος – Φυματιολόγος
Επιστημ. Συνεργάτης ΥΓΕΙΑ

Η διάγνωση του άσθματος γίνεται συνήθως εύκολα και η πλειονότητα των ασθενών με άσθμα ανταποκρίνονται καλά στη θεραπεία τους. Υπάρχει όμως μια υποομάδα των ασθενών που αντιστοιχεί περίπου στο 5% και παρουσιάζει άσθμα που είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί παρά τη λήψη κατάλληλης αγωγής. Σαν δύσκολα αντιμετωπιζόμενο άσθμα ορίζεται το άσθμα που δεν ρυθμίζεται ικανοποιητικά σε σχέση με τα χρόνια συμπτώματα, τα επεισόδια παρόξυνσης, τη μόνιμη και ασταθή απόφραξη των αεραγωγών και τη συνεχή ανάγκη για ταχείας δράσης β2-διεγέρτες παρά τη χορήγηση μιας λογικής δόσης από εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή. Ασθενείς με δύσκολα αντιμετωπιζόμενο άσθμα χρειάζονται αυστηρή και συστηματική προσέγγιση της διάγνωσης και της θεραπείας τους.

Είναι άσθμα;

Η λήψη σωστού ιστορικού και η προσεκτική κλινική εξέταση θα οδηγήσει στη σωστή αναγνώριση των συμπτωμάτων του ασθενή κι αν αυτά οφείλονται σε άσθμα, σε άλλη αιτία ή σε συννοσυρότητες του ασθενή. Συμπτώματα χαρακτηριστικά του άσθματος όπως δύσπνοια, βήχας και συριγμός μπορούν να παρατηρηθούν και σε ασθενείς με άλλες παθήσεις όπως χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, καρδιακά νοσήματα, καθώς και στη λήψη φαρμακευτικής αγωγής με αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης. Η σπιρομέτρηση πριν και μετά από βρογχοδιαστολή, χρησιμοποιείται για να επιβεβαιώσει τη διάγνωση του άσθματος.

Ποιοι παράγοντες συμβάλλουν στα συμπτώματα και στις εξάρσεις;

Ένας σημαντικός παράγοντας είναι η ελλιπής συμμόρφωση στη θεραπεία. Πολλοί ασθενείς δεν γνωρίζουν καλά την τεχνική εισπνοής ή δεν συμμορφώνονται με τη θεραπεία τους, είτε λόγω κόστους είτε γιατί δεν τη θεωρούν απαραίτητη είτε λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών των φαρμάκων. Συννοσυρότητες όπως το άγχος, η κατάθλιψη, η παχυσαρκία, η χρόνια ιγμορίτιδα, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, η δυσλειτουργία των φωνητικών χορδών, το σύνδρομο άπνοιας στον ύπνο, οι βρογχεκτασίες, η κύφωση, οι καλοήθεις ή κακοήθεις όγκοι των αεραγωγών, συμβάλλουν κι αυτά σημαντικά. Άλλοι εκλυτικοί παράγοντες αποτελούν το κάπνισμα, η έκθεση σε αλλεργιογόνα στο σπίτι ή στον εργασιακό χώρο, η ατμοσφαιρική ρύπανση, η χρήση φαρμάκων όπως οι β-αποκλειστές, τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, η ασπιρίνη. Επίσης, η τακτική χρήση ή κατάχρηση των βραχείας δράσης βρογχοδιασταλτικών μειώνει την απόκριση των β2 υποδοχέων συμβάλλοντας στην επιδείνωση των συμπτωμάτων.

Τι περιλαμβάνει η θεραπεία του;

Σημαντικό ρόλο έχει η εκπαίδευση του ασθενή με τη σωστή τεχνική εισπνοής καθώς και η αντιμετώπιση των συννοσηροτήτων και των εκλυτικών παραγόντων. Η διακοπή καπνίσματος, η σωστή διατροφή, η απώλεια βάρους, ο αντιγριπικός εμβολιασμός συμβάλλουν στη σωστή αντιμετώπιση. Η φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει την χρήση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών σε μέτρια ή υψηλή δόση, την προσθήκη εισπνεόμενων βρογχοδιασταλτικών μακράς δράσης, ανταγωνιστών λευκοτριενίων καθώς και αντιχολινεργικών μακράς δράσης. Απαραίτητη κρίνεται η επανεκτίμηση του ασθενή σε τρεις μήνες, τόσο για τη συμμόρφωση του όσο και για την απόκριση στη θεραπεία.

Φεβρουάριος 2019