Καρκίνος στοματοφάρυγγα: μία μοντέρνα νόσος

Γράφει ο
Δημήτρης Μωραΐτης, MD, FRCS, FACS
Χειρουργός Κεφαλής-Τραχήλου
Επιστημονικός Συνεργάτης ΥΓΕΙΑ

Τα ποσοστά του καρκίνου του στοματοφάρυγγα σε νέους υγιείς ανθρώπους χωρίς ιστορικό καπνίσματος ή κατανάλωσης αλκοόλ φαίνεται ότι αυξάνονται. Αυτά τα καρκινώματα δεν έχουν σχέση με τους άλλους καρκίνους της περιοχής της κεφαλής-λαιμού που οφείλονται στο κάπνισμα και στο αλκοόλ στην πλειοψηφία τους και τα ποσοστά των οποίων φαίνεται να μειώνονται.

Η αιτιολογία των συγκεκριμένων καρκινωμάτων είναι η λοίμωξη από τον ιό του θηλώματος – κυρίως τον τύπο HPV-16. O ιός είναι σεξουαλικά μεταδιδόμενος και σε κάποιους ανθρώπους η λοίμωξη μπορεί να παραμείνει ενεργή για χρόνια  στην  αμυγδαλή ή στη βάση της γλώσσας και να οδηγήσει σε καρκινογένεση. Ο καρκινογενετικός ρόλος του HPV έχει αποσαφηνιστεί τα τελευταία χρόνια.

Στις ΗΠΑ φαίνεται πως τα ποσοστά του καρκίνου του στοματοφάρυγγα αυξάνονται ετησίως κατά 3-5% μετά το 2000. Η λοίμωξη αφορά σε νεότερους ανθρώπους υψηλότερου κοινωνικού επιπέδου και μόρφωσης.

Όπως το καρκίνωμα του τραχήλου της μήτρας έτσι και το καρκίνωμα του στοματοφάρυγγα είναι σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα λόγω της λοίμωξης με τον ιό του θηλώματος. Το ρίσκο καρκινογένεσης αυξάνεται τουλάχιστον 3 φορές όταν κανείς έχει σεξουαλικό ιστορικό τουλάχιστον 26 συντρόφων ή και τουλάχιστον 6 διαφορετικών συντρόφων στοματικού σεξ.  

Τα συμπτώματα ποικίλουν από απλό πονόλαιμο, διόγκωση της αμυγδαλής έως επιμένουσα λεμφαδενική διόγκωση στο λαιμό. Η διάγνωση επιβεβαιώνεται με κάποια βιοψία και έλεγχο για την έκφραση του ιού.

Η νόσος σταδιοποιείται με απεικόνιση συνήθως με μια μαγνητική τομογραφία.

Η πρόγνωση γενικά των ασθενών αυτών και η ανταπόκρισή τους στη θεραπεία

συνήθως είναι εξαιρετική. Αντίθετα ο καρκίνος του στοματοφάρυγγα που οφείλεται στο κάπνισμα ή και το αλκοόλ έχει πολύ χειρότερη πρόγνωση.

Η θεραπεία μπορεί να είναι  χειρουργική ή  μη χειρουργική. Πιο συγκεκριμένα η ακτινοβολία με ή χωρίς σύγχρονη χορήγηση χημειοθεραπείας είναι η κλασσική θεραπεία. 

Τα τελευταία χρόνια όμως έχει εξελιχθεί η ρομποτική χειρουργική και η πρόσβαση του χειρουργού στην περιοχή του στοματοφάρυγγα είναι πλέον ευκολότερη. Η ρομποτική χειρουργική είναι εξίσου αποτελεσματική θεραπεία όπως και η ακτινοβολία και αποφεύγει τις παρενέργειες της τελευταίας όπως η ξηροστομία και η δυσγευσία.

Στο νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ εξειδικευόμαστε στη θεραπεία των νοσημάτων αυτών, καθώς έχουμε μια εξαιρετική πολυεπιστημονική ομάδα για την προσέγγιση των ασθενών αυτών. Είμαστε πρωτοπόροι στη ρομποτική χειρουργική της περιοχής του στοματοφάρυγγα και έχουμε πραγματοποιήσει με επιτυχία πολλές τέτοιες επεμβάσεις.

Κλείνοντας να τονίσουμε πως υπάρχει δυνατότητα πρόληψης της νόσου με το πρόγραμμα εμβολιασμού  κατά του ιού θηλώματος κοριτσιών και αγοριών από την ηλικία των 9-11 ετών. Είναι λοιπόν εξαιρετικά σημαντικό να εμβολιάσουμε τα παιδιά μας για να τα προφυλάξουμε από την καρκινογένεση του ιού αυτού.

Οκτώβριος 2018