Tο ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού

Γράφει ο
Ηλίας Αλέξης Σκοτινιώτης
Διευθυντής Γ’ Γαστρεντερολογικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ

Τί είναι το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Helicobacter pylori, ελικοβακτηρίδιο);

Το ελικοβακτηρίδιο είναι ένα βακτήριο που έχει την ικανότητα να μολύνει το στομάχι. Υπολογίζεται, πως τουλάχιστον το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει προσβληθεί από αυτό, ενώ στη χώρα μας το ποσοστό κυμαίνεται γύρω στο 20-30%. Το ελικοβακτηρίδιο το αποκτά κανείς συνήθως στην παιδική ηλικία και σπανιότερα ως ενήλικας.

Τί προκαλεί η λοίμωξη από ελικοβακτηρίδιο;

Συνήθως η λοίμωξη από ελικοβακτηρίδιο δεν δημιουργεί συμπτώματα και οι άνθρωποι αγνοούν την ύπαρξή του. Ένα μικρό ποσοστό ατόμων θα παρουσιάσει δυσπεψία (πόνο ή δυσφορία μετά το γεύμα). Εντονότερες ενοχλήσεις εμφανίζονται στην κυριότερη επιπλοκή της λοίμωξης από ελικοβακτηρίδιο, δηλαδή το έλκος του στομάχου ή του δωδεκαδακτύλου. Το ελικοβακτηρίδιο μπορεί μάλιστα να ευθύνεται για αιματολογικές διαταραχές (αναιμία, χαμηλή βιταμίνη Β12, χαμηλά αιμοπετάλια), ενώ έχει συσχετιστεί και με σοβαρά νοσήματα όπως ο καρκίνος και το λέμφωμα του στομάχου.

Πόσο αυξάνει η ύπαρξη ελικοβακτηριδίου την πιθανότητα για καρκίνο του στομάχου;

Η χρόνια παραμονή του ελικοβακτηριδίου στο στομάχι μπορεί σε πολύ μικρά ποσοστά να αυξήσει τον κίνδυνο για συγκεκριμένες μορφές καρκίνου του στομάχου. Γι’ αυτό το λόγο αν βρεθεί τυχαία πως το ελικοβακτηρίδιο υπάρχει στο στομάχι ενός ασθενούς, θα πρέπει να γίνει προσπάθεια να εκριζωθεί, χωρίς άγχος ή πανικό. Αυτός είναι και ο λόγος που συχνά συστήνεται ο έλεγχος για ελικοβακτηρίδιο σε οικογένειες που έχουν ιστορικό καρκίνου του στομάχου.

Ποιοι πρέπει να εξεταστούν για ελικοβακτηρίδιο;

Ασθενείς με ενεργό έλκος στομάχου ή δωδεκαδακτύλου ή γνωστό αντίστοιχο ιστορικό στο παρελθόν, ασθενείς με δυσπεπτικά ενοχλήματα, άτομα με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του στομάχου, ασθενείς με λέμφωμα στομάχου και εκείνοι που πρόκειται να λάβουν μακροχρόνια θεραπεία με αντιφλεγμονώδη φάρμακα πρέπει να εξετασθούν για ελικοβακτηρίδιο. Επίσης, έλεγχος γίνεται σε ασθενείς με ανεξήγητη σιδηροπενική αναιμία, χαμηλή βιταμίνη Β12 και χαμηλά αιμοπετάλια (αυτοάνοση θρομβοπενική πορφύρα).

Πώς γίνεται ο έλεγχος για ελικοβακτηρίδιο;

Ο έλεγχος μπορεί να γίνει με τεστ αναπνοής, με γαστροσκόπηση και λήψη βιοψίας από το στομάχι, με τεστ κοπράνων (ιδιαίτερα στα παιδιά) ή με εξέταση αίματος.

Πώς αντιμετωπίζεται η λοίμωξη από ελικοβακτηρίδιο και τι συμβαίνει μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας;

Η αντιμετώπιση της λοίμωξης από ελικοβακτηρίδιο γίνεται με χορήγηση φαρμάκων για το στομάχι και συνδυασμού αντιβιοτικών, για 14 ημέρες. Μετά την ολοκλήρωση της αγωγής ο γαστρεντερολόγος θα συστήσει τον ενδεδειγμένο χρόνο και τρόπο ελέγχου του αποτελέσματος (συνήθως με τεστ αναπνοής ή τεστ κοπράνων). Σε περίπτωση που η θεραπεία αποδειχθεί επιτυχής, η πιθανότητα επαναμόλυνσης από το μικρόβιο είναι ελάχιστη. Αν αποδειχθεί πως το μικρόβιο δεν εκριζώθηκε, ο ιατρός θα συστήσει την κατάλληλη περαιτέρω φαρμακευτική αγωγή με διαφορετικό συνδυασμό αντιβιοτικών.