Τα κύτταρα του ομφάλιου λώρου ελπίδα για τις εγκεφαλικές βλάβες

Τα βλαστοκύτταρα του ομφαλοπλακουντιακού αίματος και του ομφάλιου λώρου χρησιμοποιούνται την τελευταία 20ετία για αιματολογικές νόσους.

Γράφει η
Χριστίνα Ανδρουτσοπούλου 
Ιατρός, Επιστημονική συνεργάτιδα της Stem-Health Hellas στην Πάτρα

Τα τελευταία χρόνια είναι εντυπωσιακή η χρήση των μεσεγχυματικών κυττάρων του ομφάλιου λώρου στην αναγεννητική ιατρική. Τα βλαστοκύτταρα που προέρχονται από το ομφαλοπλακουντιακό αίμα έχουν αρκετά πλεονεκτήματα έναντι των βλαστοκυττάρων των ενηλίκων, αλλά και των εμβρυϊκών βλαστοκυττάρων, όπως η νεαρή ηλικία τους (που μειώνει τις πιθανότητες απόρριψης έπειτα από μεταμόσχευση), η εύκολη συλλογή τους, αλλά και το γεγονός ότι η χρήση τους δεν εγείρει ηθικά διλήμματα.

Σύμφωνα με πρόσφατο άρθρο στο International Journal of Molecular Sciences, τα κύτταρα του ομφάλιου λώρου μελετώνται για να καθοριστούν οι δυνατότητες εφαρμογών τους για νευρολογικές παθήσεις. Οι ως τώρα μελέτες δείχνουν πως τα κύτταρα αυτά αυξάνουν την πιθανότητα ανάρρωσης σε νόσους όπως η πλάγια αμυοτροφική σκλήρυνση, η Parkinson και η Alzheimer. Επίσης, φαίνεται πως βελτιώνουν την έκβαση της εγκεφαλικής ισχαιμίας από αίτια όπως το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, η τραυματική βλάβη και οι περιγεννητικές υποξαιμικές και ισχαιμικές βλάβες.

Με τη μεταμόσχευση, τα κύτταρα “μεταναστεύουν” στην τραυματισμένη περιοχή του εγκεφάλου και διαφοροποιούνται στα αντίστοιχα εγκεφαλικά κύτταρα της συγκεκριμένης περιοχής. Έτσι, η περιοχή με τη βλάβη μειώνεται και παρουσιάζεται μεγάλη βελτίωση στη λειτουργικότητα με μείωση των νευρικών ελλειμμάτων. Μάλιστα, η θεραπευτική δυνατότητα παρουσιάστηκε ακόμα και στις περιπτώσεις όπου τα κύτταρα χορηγήθηκαν 48 ώρες μετά τη βλάβη.
Το 2005 χρησιμοποιήθηκαν μεσεγχυματικά κύτταρα ομφάλιου λώρου για τη θεραπεία μιας 37χρονης με τραυματισμό της σπονδυλικής στήλης. Έγινε μεταμόσχευση των κυττάρων στην τραυματισμένη περιοχή και τα αποτελέσματα έδειξαν αναγέννηση της τραυματισμένης σπονδυλικής στήλης στο σημείο τραυματισμού. Η ασθενής έδειξε σημαντική βελτίωση στην αισθητικότητα και στην κινητικότητα.

Στο Πανεπιστήμιο του Duke γίνονται κλινικές μελέτες για την αυτόλογη μεταμόσχευση κυττάρων ομφάλιου λώρου σε νεογνά με υποξική ισχαιμική εγκεφαλοπάθεια. Στο ίδιο πανεπιστήμιο μελετάται η θεραπεία της εγκεφαλικής σπαστικής παράλυσης σε παιδιά με μετάγγιση βλαστοκυττάρων ομφαλοπλακουντιακού αίματος και κυττάρων ομφάλιου λώρου. Αυτόλογες μεταμοσχεύσεις σε πάνω από 200 παιδιά με εγκεφαλικές βλάβες οδήγησαν σε σημαντική θεραπευτική απόκριση από τα παιδιά, σύμφωνα με τους γονείς τους.

Πολλά, βέβαια, μένουν ακόμα να μελετηθούν, αλλά τα αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά, ειδικά σε ό,τι αφορά τη χορήγηση μετά την οξεία φάση της ισχαιμίας, αφού σήμερα είναι γνωστό πως οι εγκεφαλικές βλάβες που μπορούν να αντιμετωπιστούν έχουν καλή πρόγνωση μόνο αν γίνει άμεση θεραπευτική παρέμβαση. Οι τελευταίες μελέτες, λοιπόν, ανοίγουν νέους δρόμους στις θεραπευτικές δυνατότητες του μέλλοντος για τους περισσότερους ασθενείς με εγκεφαλικές βλάβες, αν όχι για όλους.

Μάρτιος 2011