18 Νοεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας ΧΑΠ

Το φετινό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας ΧΑΠ: ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΑΡΓΑ!

Γράφει ο
Δημήτρης Κυρούσης 
Πνευμονολόγος
Ιατρείο Διακοπής Καπνίσματος ΥΓΕΙΑ

-Γιατί υπάρχουν τρόποι να μειώσει κανείς σημαντικά το ενδεχόμενο να πάθει ΧΑΠ
-Γιατί μπορεί εύκολα να ελέγξει την αναπνευστική του κατάσταση και να πάρει κατάλληλες αποφάσεις
-Γιατί υπάρχει βοήθεια για την διακοπή καπνίσματος
-Γιατί όσοι έχουν ΧΑΠ με την κατάλληλη αγωγή μπορούν να ζήσουν μια φυσιολογική και δραστήρια ζωή
-Γιατί ακόμα και στις πιο βαριές καταστάσεις υπάρχουν λύσεις

Τι είναι η ΧΑΠ;
Η ΧΑΠ, είναι η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, και θεωρείται η ασθένεια των καπνιστών.  Ακούμε πολλά για την ΧΑΠ, υπάρχουν πολλά περισσότερα που μπορούμε να μάθουμε, αλλά σίγουρα όλοι μας ανησυχούμε στο άκουσμα της, είτε γιατί εμείς οι ίδιοι καπνίζουμε είτε γιατί κάποιο αγαπημένο μας πρόσωπο καπνίζει.

Η ΧΑΠ είναι μια χρόνια νόσος του αναπνευστικού συστήματος που χαρακτηρίζεται από απόφραξη των βρόγχων. Δηλαδή οι σωλήνες που μεταφέρουν τον αέρα στον πνεύμονα στενεύουν, γιατί το κάπνισμα αποτελεί τη βασική αιτία, χρόνιας φλεγμονής που βλάπτει τους βρόγχους. Χρειάζονται συνήθως πολλά χρόνια για να γίνει αυτό.

Τι συμβαίνει όταν οι βρόγχοι στενεύουν; 
Ο αέρας εισέρχεται και εξέρχεται από τους πνεύμονες με δυσκολία με αποτέλεσμα ο ασθενής να εμφανίζει δύσπνοια, σφύριγμα στο στήθος κυρίως στη εκπνοή, βήχα, απόχρεμψη ακόμα και χωρίς κρυολόγημα.  Η δυσκολία στην αναπνοή, δηλαδή η δύσπνοια, γίνεται πιο αισθητή στο περπάτημα.  Τα κρυολογήματα επιδεινώνουν τα συμπτώματα και σε ορισμένες περιπτώσεις η θεραπεία χρειάζεται να γίνει σε Νοσοκομείο.  Όταν η ΧΑΠ εξελίσσεται τα συμπτώματα χειροτερεύουν και η λειτουργία των πνευμόνων επηρεάζεται σημαντικά.  Τόσο που οι πνεύμονες δυσκολεύονται να παρέχουν στον οργανισμό το απαραίτητο οξυγόνο, έτσι οδηγούμαστε στην  αναπνευστική ανεπάρκεια.

Που οφείλεται η ΧΑΠ;
Η ΧΑΠ οφείλεται στο κάπνισμα και προσβάλλει συνήθως ανθρώπους άνω των 35 ετών που είτε καπνίζουν είτε υπήρξαν στο παρελθόν καπνιστές. Ακόμα και η μη καπνιστές που έχουν σοβαρό συνεχές χρόνιο άσθμα μπορεί να αναπτύξουν ΧΑΠ.  Η μακροχρόνια  έκθεση σε ατμοσφαιρική ρύπανση, σε καπνούς ή σκόνη του περιβάλλοντος ή του χώρου εργασίας μπορεί επίσης να οδηγήσει σε ΧΑΠ.  Υπάρχει και μία γενετικά κληρονομούμενη μορφή που καλείται έλλειψη α1-αντιθρυψίνης και οδηγεί σε μια μορφή ΧΑΠ που λέγεται εμφύσημα, αλλά είναι πολύ σπάνια.

Πως γίνεται η διάγνωση της ΧΑΠ;
Το κάπνισμα, η έκθεση σε βλαπτικούς παράγοντες ή και τα συμπτώματα μπορεί να οδηγήσουν στην υποψία της ΧΑΠ.  Η διάγνωση όμως επιβεβαιώνεται με τον έλεγχο της αναπνοής που γίνεται με την σπιρομέτρηση.  Είναι μια εύκολη, ανώδυνη, γρήγορη εξέταση που μετράει πόσο αέρα παίρνει ο πνεύμονας και πόσο γρήγορα γεμίζει και αδειάζει.
Εάν κάποιος έχει ΧΑΠ μπορεί να βοηθηθεί σημαντικά από διάφορες θεραπείες που έχουν στόχο να βελτιώσουν τα συμπτώματα, να μειώσουν τις εξάρσεις της ΧΑΠ που γίνονται συνήθως στα κρυολογήματα και να βελτιώσουν τις δυνάμεις των ασθενών.
Εάν καπνίζετε ο μοναδικός και πιο αποτελεσματικός τρόπος να αντιμετωπίσετε την ΧΑΠ είναι η διακοπή του καπνίσματος.

Σταματώντας το κάπνισμα βάζετε τέλος στη συνεχή, προοδευτική καταστροφή των πνευμόνων σας.   Είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για να σταματήσει η επιδείνωση της ΧΑΠ, και το πιο δραστικό μέτρο για την ενίσχυση της τοπικής άμυνας των πνευμόνων.  Για να μειωθούν τα συχνά κρυολογήματα που τόσο πολύ ταλαιπωρούν όσους έχουν αναπνευστικά προβλήματα και τόσο πολύ επιδεινώνουν την αναπνευστική λειτουργία. Συνεπώς ποτέ δεν είναι πολύ αργά να διακόψει κανείς το κάπνισμα.

Νοέμβριος 2015