Πώς να διατηρήσουμε την ψυχική μας υγεία εν μέσω καραντίνας και πανδημίας Covid-19

Γράφει η
Λεμονή Αναστασία
Ψυχολόγος
Επιστημονική Συνεργάτις Τμήματος Ψυχολογίας ΥΓΕΙΑ.

Η εποχή της πανδημίας έχει επιφέρει σημαντικές συναισθηματικές εναλλαγές στον άνθρωπο. Τα παρακάτω αποτελούν μερικά απ’ τα πιο συνήθη και φυσιολογικά συναισθήματα ενός ανθρώπου, υπό συνθήκες τέτοιων απρόσμενων δυσκολιών, όπως μία πανδημία.

• Φόβος για την υγεία του και την υγεία των δικών του ανθρώπων.
• Άγχος για το μέλλον, για το πώς και πότε θα τελειώσει αυτή η κατάσταση και για τη σωστή τήρηση των μέτρων προφύλαξης.
• Θλίψη για τους περιορισμούς και για την απόσταση με οικείους, συγγενείς και φίλους.
• Θυμός για τις συνεχόμενες αλλαγές και εξελίξεις που παρατείνουν τα μέτρα και την καραντίνα.

Το πρώτο βήμα αυτοφροντίδας είναι η αποδοχή των συναισθημάτων μας. Καθετί που μας βγάζει απ’ την καθιερωμένη ρουτίνα, ακόμα και ευχάριστες αλλαγές (έρωτας, γέννηση παιδιού, καινούργιο εργασιακό περιβάλλον, αλλαγή κατοικίας), τείνει να μας αναστατώνει. Ωστόσο, αν αποδεχθούμε τα συναισθήματά μας και τους δώσουμε λίγο χρόνο, τότε θα ανακαλύψουμε την πλαστικότητα του εγκεφάλου μας και την ικανότητα να αναπτύσσει νέες δεξιότητες προσαρμογής.

Πώς όμως θα διατηρήσουμε την ψυχική μας υγεία αυτή την περίοδο;

Η ευκαιρία μέσα στη δυσκολία

Η ψυχική κόπωση των τελευταίων μηνών ίσως να μην επιτρέπει να δούμε τις ευκαιρίες που αναδύονται, ωστόσο υπάρχουν. Η περίοδος πριν την πανδημία έβρισκε συχνά τις οικογένειες μαζεμένες στο σπίτι, αργά το βράδυ. Αυτή την περίοδο, αξιοποιήστε περισσότερο ποιοτικό χρόνο με την οικογένειά σας, συζητήστε, ανακαλύψτε κοινές δραστηριότητες με τα παιδιά σας (ποδήλατο, περπάτημα, παιχνίδι) και βάλτε στόχο να κρατήσετε αυτή τη ρουτίνα και μετά το τέλος της πανδημίας.

Ο εγκέφαλος λειτουργεί καλύτερα με τη διατήρηση της ρουτίνας

Διατηρήστε μία καθημερινή ρουτίνα ως προς το ωράριο ύπνου, τα γεύματα, τα διαλλείματα (ιδιαίτερα αν κάνετε τηλεργασία) και την άσκηση. Η κίνηση είναι σημαντικό να διατηρείται, οπότε καθετί θα μπορούσε να βοηθήσει, από το περπάτημα εντός της οικείας, μέχρι το τρέξιμο.

Επιπλέον, στο διαδίκτυο θα βρείτε προγράμματα online γυμναστικής (διαφόρων ειδών, όπως pilates ή yoga). Δώστε στον εαυτό σας την ευκαιρία της δοκιμής, ακόμα κι αν δεν είναι η ιδανικότερη λύση για εσάς. Τι έχετε, άλλωστε, να χάσετε; Τέλος, η εργασία ενεργοποιεί και κινητοποιεί το άτομο. Συνεχίστε να βάζετε τους καθημερινούς στόχους σας και να οργανώνετε το πρόγραμμά σας, ακόμα κι όταν εργάζεστε απ’ το σπίτι.

Στον ελεύθερο χρόνο…

• Προτιμήστε το περπάτημα απ’ το αυτοκίνητο, όπου αυτό είναι εφικτό.
• Διαβάστε ένα βιβλίο.
• Δείτε μία ταινία, μία σειρά, ένα ντοκιμαντέρ ή ακούστε μουσική.
• Ασχοληθείτε με την οργάνωση των χώρων του σπιτιού σας, ανανεώστε τη διακόσμηση του χώρου σας με την αλλαγή θέσης των επίπλων.
• Ασχοληθείτε με ό,τι σας χαλαρώνει (μαγείρεμα, κηπουρική, διάβασμα και οτιδήποτε άλλο αγαπάτε να κάνετε).

Μείνετε στο ΕΔΩ & ΤΩΡΑ

Η τάση του ανθρώπινου εγκεφάλου είναι να φαντάζεται το μέλλον και κυρίως να κάνει γι’ αυτό τα χειρότερα σενάρια. Ωστόσο, του είναι εξαιρετικά δύσκολο να προετοιμαστεί προκαταβολικά για κάτι που φαντάζεται. Ας εστιάσουμε στο τώρα, στη συγκεκριμένη ημέρα, ώρα και στιγμή. Είναι το μόνο που πραγματικά έχουμε! Αν αισθανθείτε άγχος, λύπη, θυμό πάρτε μερικές αργές διαφραγματικές αναπνοές και εστιάστε σ’ εκείνα για τα οποία αισθάνεστε ευγνώμων. Δοκιμάστε να εντοπίσετε διαδικτυακά videos με χαλαρωτική μουσική ή εκμάθησης νευρομυϊκής χαλάρωσης και διαφραγματικής αναπνοής.

Ενημέρωση…«με μέτρο»

Ενημερωθείτε για τις εξελίξεις γύρω απ’ τον Covid-19 και τους τρόπους προφύλαξής σας, ωστόσο προσπαθήστε να περιορίσετε την υπερπληροφόρηση. Απευθυνθείτε σ’ έναν ειδικό για να λύσετε τις απορίες σας και αποφύγετε το διαδίκτυο για ιατρικής φύσεως απορίες.

Μείνετε σε επαφή μ’ εκείνους που δεν μπορείτε να συναντήσετε

Διατηρήστε την επικοινωνία σας, διαδικτυακά (ιδανικά με τη χρήση κάμερας) ή, έστω, τηλεφωνικά, με οικεία πρόσωπα, τα οποία μπορούν να σας ακούσουν, να σας κατανοήσουν και να σας καθησυχάσουν. Οργανώστε ακόμα και ομαδικές συνομιλίες με φίλους ή συναδέλφους και μοιραστείτε τις σκέψεις σας, όχι μόνο σχετικές με τον Covid-19.

Δεν είστε μόνοι, λύσεις υπάρχουν!

Αν, παρ’ όλα αυτά, αισθάνεστε να δυσκολεύεστε στη διαχείριση της καθημερινότητας, στη διατήρηση μίας καλής ποιότητας ζωής και δυσλειτουργείτε, τότε μπορείτε να απευθυνθείτε σ’ ένα ειδικό ψυχικής υγείας και να ζητήσετε βοήθεια.

Μην ξεχνάτε! Οτιδήποτε βιώνουμε αυτή την περίοδο είναι παροδικό!

Ο άνθρωπος χρειάζεται δυσκολίες. Είναι απαραίτητες για την υγεία.
Καρλ Γιούνγκ, 1875-1961, Ελβετός ψυχίατρος

Δεκέμβριος 2020