Αναπνευστική Λειτουργία

Εξετάσεις:

• Σπιρομέτρηση δυναμική πλήρης και καμπύλη ροής-όγκου
• Σπιρομέτρηση με ανταπόκριση στη βρογχοδιαστολή και καμπύλη ροής-όγκου
• Φορητή σπιρομέτρηση και καμπύλη ροής-όγκου, επί κλίνης
• Σπιρομέτρηση και καμπύλη ροής-όγκου σε ύπτια και καθιστή θέση
• Διαχυτική ικανότητα των πνευμόνων
• Σωματική Πληθυσμογραφία
• Αντιστάσεις των αεραγωγών
• Οξυμετρία σε ηρεμία και άσκηση
• Δοκιμασία εξάλεπτης βάδισης
• Νυκτερινή οξυμετρία
• Μέτρηση ισχύος αναπνευστικών μυών (Διαρρινική εισπνευστική πίεση, μέγιστη εισπνευστική και εκπνευστική πίεση από το στόμα)
• Πρόκληση με μεταχολίνη

• Διακοπή καπνίσματος
• Παρακλίνια οξυμετρία 24ωρου
• Εφαρμογή συσκευών θετικής πίεσης (CPAP, BiPAP) επί κλίνης
• Πρόκληση παραγωγής πτυέλων
• Εισπνοοθεραπεία

Ο εξεταζόμενος συμμετέχει ενεργά σε όλες τις εξετάσεις και το αποτέλεσμα της εξέτασης εξαρτάται σε ένα μεγάλο βαθμό και από την συνεργασία του.
Όλες οι εξετάσεις που εκτελούνται στο μηχάνημα του σπιρόμετρου γίνονται με επιστόμιο μιας χρήσεως με αντιβακτηριδιακό-αντιιικό φίλτρο.

Παρατηρήσεις πριν την διενέργεια των εξετάσεων:

• Ο εξεταζόμενος δεν χρειάζεται να είναι νηστικός, αρκεί το γεύμα του να είναι ελαφρύ.
• Αποφυγή καπνίσματος τουλάχιστον 1 ώρα πριν την εξέταση.
• Αποφυγή έντονης άσκησης τουλάχιστον 30 λεπτά πριν την εξέταση.
• Αποφυγή στενών ρούχων.
• Άνετα υποδήματα, για την διεξαγωγή της οξυμετρίας στην άσκηση ή την εξάλεπτη δοκιμασία βάδισης.

Το Πνευμονολογικό Εργαστήριο λειτουργεί Δευτέρα-Παρασκευή 7:00-15:00. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων  δίνονται άμεσα στον ασθενή ή κατ’ εξαίρεση την επόμενη ημέρα.

Σπιρομέτρηση και καμπύλη ροής-όγκου

 Η σπιρομέτρηση είναι η βασική δοκιμασία της λειτουργίας του αναπνευστικού συστήματος. Η εξέταση χρησιμοποιείται στο πλαίσιο του προληπτικού ελέγχου (check-up), του προεγχειρητικού ελέγχου καθώς  και  στο πλαίσιο της διερεύνησης του βήχα, του συριγμού ή της δύσπνοιας. Επίσης, είναι χρήσιμη για τη διάγνωση και παρακολούθηση πολλών νοσημάτων όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, το άσθμα, οι διάμεσες πνευμονοπάθειες, τα νευρομυϊκά νοσήματα με συμμετοχή των αναπνευστικών μυών, κ.α..

Η διαμόρφωση της καμπύλης του διαγράμματος της ροής σε σχέση με τον όγκο μας δίνει πληροφορίες για την φυσιολογική ή μη ροή του αέρα και τα αντίστοιχα παθολογικά πρότυπα (αποφρακτικό, περιοριστικό, μικτό) καθώς και για την θέση της απόφραξης των αεραγωγών (ενδοθωρακική ή εξωθωρακική).

Οι βασικές παράμετροι που υπολογίζονται με την σπιρομέτρηση είναι:

• Ο Βίαια Εκπνεόμενος Όγκος σε 1 δευτερόλεπτο (FEV₁): ο όγκος του αέρα που εκπνέεται στο πρώτο δευτερόλεπτο.
• Η Βίαια Ζωτική Χωρητικότητα (FVC):ο ολικός εκπνεόμενος όγκος αέρα σε μία εκπνοή.
• Ο λόγος του Βίαια Εκπνεόμενου ΄Ογκου στο 1 δευτερόλεπτο διά της Βίαιας Ζωτικής Χωρητικότητας (FEV₁/FVC).

Σπιρομέτρηση με ανταπόκριση στην βρογχοδιαστολή

 Μετά την ολοκλήρωση της απλής σπιρομέτρησης,  ο ασθενής λαμβάνει 4 εισπνοές ενός βρογχοδιασταλτικού φαρμάκου (σαλβουταμόλης) μέσω μιας ειδικής συσκευής εισπνοών (Volumatic spacer) και επαναλαμβάνεται η εξέταση μετά από 20-30 λεπτά.  Aνταπόκριση στη βρογχοδιαστολή αξιολογείται αν υπάρχει μεταβολή ίση ή μεγαλύτερη από 12% του βίαια εκπνεόμενου όγκου σε 1 δευτερόλεπτο (FEV₁) ή απόλυτη αύξηση του FEV₁ ίση ή μεγαλύτερη από 200 ml. Η συγκεκριμένη εξέταση διενεργείται κυρίως για την διάγνωση του άσθματος και την χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια.

Σπιρομέτρηση σε ύπτια και καθιστή θέση

 Η εξέταση διενεργείται για την πιθανή συμμετοχή του αναπνευστικού συστήματος στα νευρομυϊκά νοσήματα.  Εκτελείται πρώτα η σπιρομέτρηση στην καθιστή θέση και ακολουθεί η εξέταση στην ύπτια θέση. Μείωση της ισχύος του διαφράγματος υποδηλώνεται από μείωση της ζωτικής χωρητικότητας (VC) μεγαλύτερη από 10% στην ύπτια θέση.

Πρόκληση με μεταχολίνη

Η εξέταση χρησιμοποιείται για τη διάγνωση ή τον αποκλεισμό του άσθματος. Αρχικά, εκτελείται μία απλή σπιρομέτρηση, ως μέτρηση αναφοράς αλλά και για τυχόν αντένδειξη εκτέλεσης της εξέτασης. Ακολουθεί η σταδιακή λήψη διαφορετικών συγκεντρώσεων μεταχολίνης, μέσω νεφελοποιητή. Μια δοκιμασία πρόκλησης βρογχόσπασμου θεωρείται θετική, αν η τιμή του FEV1 μειωθεί κατά 20% σε σύγκριση με την αρχική τιμή (μέτρηση αναφοράς). Τέλος, ακολουθεί  η χορήγηση εισπνεόμενου βρογχοδιασταλτικού (σαλβουταμόλης) μέσω ειδικής συσκευής (Volumatic spacer) για επαναφορά των τιμών της σπιρομέτρησης στο φυσιολογικό.

Διαχυτική ικανότητα των πνευμόνων

 Η μέτρηση της διαχυτικής ικανότητας των πνευμόνων με τη μέθοδο της μίας αναπνοής σε πραγματικό χρόνο (DLco Realtime) μας δίνει πληροφορίες για την σωστή ανταλλαγή των αερίων (οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα) μέσα στους πνεύμονες.
Ο εξεταζόμενος θα πρέπει να προσκομίσει την τελευταία εξέταση αιμοσφαιρίνης (βρίσκεται στην γενική αίματος, μαζί με τον αιματοκρίτη).
Επίσης, την ημέρα της εξέτασης δεν πρέπει να έχει γίνει λήψη εισπνεόμενων φαρμάκων (στην περίπτωση που ο ασθενής λαμβάνει) και να μην έχει καπνίσει τουλάχιστον 1 ώρα πριν την εξέταση.                                                                                                                                                   

Μία εναλλακτική μέτρηση της διαχυτικής ικανότητας των πνευμόνων με μία αναπνοή, σε ασθενείς που δυσκολεύονται να συνεργαστούν, γίνεται με τη μέθοδο Intrabreath (DLco IB).  

Σωματική Πληθυσμογραφία

Η πληθυσμογραφία είναι η εξέταση η οποία χρησιμοποιείται για τη μέτρηση των στατικών πνευμονικών όγκων.
Στατικοί όγκοι ονομάζονται οι πνευμονικοί όγκοι, των οποίων η μέτρηση γίνεται σε στατικές συνθήκες, δηλαδή χωρίς να υπάρχει ροή αέρα. Στο εργαστήριο μας εφαρμόζουμε την μέθοδο της σωματικής πληθυσμογραφίας, η οποία αποτελεί τη μέθοδο αναφοράς γιατί περιλαμβάνει όλες τις περιοχές του πνεύμονα ακόμα και αυτές με μειωμένο αερισμό.

Οι όγκοι που υπολογίζονται είναι:

• Υπολειπόμενος όγκος αέρα (RV): ο όγκος του αέρα που παραμένει στους πνεύμονες μετά από μία μέγιστη εκπνοή.
• Εκπνεόμενος εφεδρικός όγκος αέρα (ERV): ο όγκος του αέρα ο οποίος μπορεί κάποιος να εκπνεύσει μετά το τέλος μιας φυσιολογικής εκπνοής.
• Υπολειπόμενη λειτουργική χωρητικότητα (FRC): ο όγκος του αέρα που παραμένει στους πνεύμονες στο τέλος μίας φυσιολογικής εκπνοής.
• Ολική πνευμονική χωρητικότητα (TLC): η ολική ποσότητα του αέρα των πνευμόνων μετά από μία μέγιστη εισπνοή.

Η εξέταση γίνεται μέσα σε ένα διαφανή, αεροστεγώς κλεισμένο θάλαμο (Bodybox). Ο ασθενής επικοινωνεί με την χειρίστρια του μηχανήματος μέσω ενδοεπικοινωνίας.

Αντίσταση των αεραγωγών

Αυξημένες αντιστάσεις της ροής του αέρα στους αεραγωγούς παρατηρούνται κυρίως στα αποφρακτικά νοσήματα των πνευμόνων, όπως στο άσθμα και στη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια.

Οξυμετρία στην ηρεμία και στην άσκηση

Καταγράφεται ο κορεσμός του οξυγόνου της αιμοσφαιρίνης και ο  καρδιακός ρυθμός μέσω μια μικρής συσκευής που ονομάζεται οξύμετρο και μετράει έμμεσα το οξυγόνο στο αίμα. Το οξύμετρο τοποθετείται στο δάκτυλο του εξεταζόμενου και του ζητείται να κάνει έντονη άσκηση (γρήγορο περπάτημα ή ανέβασμα σκάλας) μέχρι να αισθανθεί δυσκολία στην αναπνοή και κόπωση.

Εξάλεπτη δοκιμασία βάδισης

Η εξέταση αποτελεί έναν αξιόπιστο δείκτη της φυσικής κατάστασης των εξεταζόμενων καθώς και δείκτη ανταπόκρισης στη θεραπεία ασθενών με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, Πνευμονική ίνωση,  Πνευμονική αρτηριακή υπέρταση και Καρδιακή ανεπάρκεια.
Το οξύμετρο τοποθετείται στο δάκτυλο του εξεταζόμενου και του ζητείται να βαδίσει σε διαβαθμισμένο διάδρομο 30 μέτρων για 6 λεπτά.
Τα υγιή άτομα περπατάνε περίπου 400-700 μέτρα στα έξι λεπτά.

Νυκτερινή οξυμετρία

Τοποθετείται το οξύμετρο στο δάκτυλο του εξεταζόμενου και καταγράφεται ο κορεσμός του οξυγόνου της αιμοσφαιρίνης και ο καρδιακός ρυθμός για όλη την διάρκεια του νυκτερινού ύπνου.  Η εξέταση ενδείκνυται για την διάγνωση και την παρακολούθηση της νυκτερινής υποξυγοναιμίας. Σε περίπτωση παθολογικής εξέτασης συστήνεται περαιτέρω έλεγχος με πολυσωματοκαταγραφική μελέτη ύπνου. Η εξέταση γίνεται και σε εξωτερικούς ασθενείς.

Μέτρηση αναπνευστικών μυών

Η εξέταση ενδείκνυται για την εκτίμηση των νοσημάτων που προσβάλλουν τους αναπνευστικούς μυς ή όταν υπάρχει υποψία αδυναμίας των αναπνευστικών μυών σε έναν ασθενή με ανεξήγητη δύσπνοια ή αδύναμο βήχα. Μετρώνται τρεις βασικές πιέσεις:

• Διαρρινική εισπνευστική πίεση (SNIP)
• Μέγιστη εισπνευστική πίεση από το στόμα (PImax, MIP)
• Μέγιστη εκπνευστική πίεση από το στόμα (PEmax, MEP)

Πρόκληση παραγωγής πτυέλων

Η συγκεκριμένη υπηρεσία αφορά ασθενείς με δυσκολία στην αποβολή των πτυέλων τους, τα οποία χρειάζονται για συγκεκριμένες εξετάσεις. Εφαρμόζεται στον ασθενή μία μάσκα νεφελοποίησης με διάλυμα υπέρτονου διαλύματος χλωριούχου νατρίου 15%, για 10-15 λεπτά.

Διακοπή καπνίσματος

Το ιατρείο διακοπής καπνίσματος αφορά όλους τους καπνιστές ανεξάρτητα αν επιθυμούν να διακόψουν το κάπνισμα ή όχι.

Ο σκοπός του ιατρείου είναι να βοηθήσει τους καπνιστές που επιθυμούν να διακόψουν το κάπνισμα να το επιτύχουν με εύκολο και ασφαλή τρόπο, αλλά και να κινητοποιήσει αυτούς που δεν είναι ακόμη έτοιμοι, ώστε σε δεύτερο χρόνο να το κόψουν.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση βασίζεται στην:

• Επιθυμία των ασθενών να διακόψουν το κάπνισμα
• Κινητοποίηση του ασθενούς για διακοπή (οφέλη από την διακοπή, αντιμετώπιση των φόβων του για την διακοπή του καπνίσματος)
• Υποστήριξη του ασθενούς στην περίοδο του τυχόν στερητικού συνδρόμου
• Πρόληψη υποτροπών

Υπάρχουν 2 μέθοδοι διακοπής του καπνίσματος:

• Χωρίς φαρμακευτική αγωγή: Συμβουλευτική παραίνεση, Παρεμβάσεις συμπεριφοράς.
• Φαρμακευτική αγωγή: Θεραπεία υποκατάστασης νικοτίνης, υδροχλωρική βουπροπιόνη, βαρενικλίνη.

Μετά την κλινική εξέταση και τον εργαστηριακό έλεγχο θα εκτιμηθεί  η καταλληλότερη προσέγγιση διακοπής καπνίσματος για τον συγκεκριμένο ασθενή.

Kάθε μία μέθοδος είναι αποτελεσματική από μόνη της, αλλά ο συνδυασμός και των δυο επιτυγχάνει τα υψηλότερα ποσοστά στη διακοπή του καπνίσματος.  

Ο καπνιστής μπορεί να επιλέξει ένα από τα παρακάτω προγράμματα παρακολούθησης:

• Πλήρες πρόγραμμα διακοπής καπνίσματος, 3μηνης διάρκειας (6 συνεδρίες)
• Πλήρες πρόγραμμα διακοπής καπνίσματος, 3μηνης διάρκειας (3 συνεδρίες)
• Πλήρες πρόγραμμα διακοπής καπνίσματος (1 συνεδρία)
• Πνευμονολογική εξέταση Διακοπής Καπνίσματος (1 συνεδρία)

Η διακοπή του καπνίσματος είναι κάτι που φαντάζει πολύ δύσκολο, αλλά αν πραγματικά το θέλετε, μαζί μπορούμε να το κάνουμε πραγματικότητα!                           

Επιτρέψετε μας να σας βοηθήσουμε…